برای رسیدن به نتایج دقیق و پیش بینی درست از روند بازار، باید به شکل و ساختار الگوهایی که روی نمودار بازار مالی ایجاد می‌شود، توجه کرد. روی نمودار الگوهایی به نام کندل یا کندل استیک ایجاد می‌شود که اصطلاحاً در زبان فارسی الگوهای شمعی نام گرفته‌اند. این الگوهای شمعی با شکل و ظاهر مختلف و در بازه‌های زمانی مشخص روی نمودار ایجاد می‌شوند و اطلاعات بسیار زیادی را در اختیار تحلیلگر قرار می‌دهند.
اگرچه نتایج حاصل از تحلیل و بررسی الگوهای شمعی کمک بسیار زیادی به معامله گر خواهد کرد، ولی معمولا پیشنهاد می‌شود بعد از بررسی و تحلیل شخصی، از ابزارها و اندیکاتورها نیز برای بررسی مجدد استفاده کنید تا اطلاعاتی که در رابطه با نمودار بازار مالی به دست می‌آورید، کاملاً درست باشد. یکی از مهمترین الگوهای شمعی روی نمودار بازار مالی، الگوی کندل استیک هارامی نام دارد.
الگوی هارامی در زبان ژاپنی به معنی باردار است. زیرا شکل و ظاهر این الگو مانند یک مادر باردار است. الگوی هارامی به دو شکل صعودی و نزولی روی نمودار بازار مالی قابل مشاهده است که در ادامه به طور کامل در رابطه با ویژگی‌های این الگو و نحوه معامله با آن توضیح خواهیم داد.
الگوی هارامی چیست؟
الگوی هارامی یکی از الگوهای معروف در تحلیل تکنیکال است که تشخیص آن روی نمودار بازار مالی بسیار ساده است. این الگو از دو کندل مجزا تشکیل شده است که با یکدیگر تفاوت رنگ دارند. یکی از کندل‌ها بزرگتر بوده و ارتفاع بیشتری دارد و دیگری با بدنه بسیار کوچک در مجاورت کندل اول قرار گرفته است. اصولاً کندل اول به عنوان کندل مادر و کندل دوم، کندل فرزند نامیده می‌شود.
کاربردهای الگوی هارامی
اکثر معامله‌گران تصور می‌کنند الگوی هارامی فقط نشان دهندۀ بازگشت روند است. اگرچه این الگو می تواند نشان دهنده بازگشت روند یا تغییر روند جهت صعودی به نزولی یا برعکس باشد، ولی معمولاً می‌توان با کمک این الگو متوجه شد که روند حال حاضر روی نمودار به پایان رسیده است. بنابراین این الگو یک نشانه برای مشخص کردن پایان روند است.
همچنین بعد از ایجاد این الگو، نمی‌توان پیش‌بینی درستی در رابطه با مسیر و روند آینده بازار داشت. یعنی الگوها اطلاعات دقیقی در رابطه با معکوس شدن روند آینده بازار یا ادامه یافتن مسیر، در اختیار تحلیلگر قرار نخواهد داد. با توجه به نوسانات قیمتی و وضعیت بازار، ممکن است هر یک از این اتفاقات رخ دهد. در واقع این الگو نشان می‌دهد وضعیت بازار ثابت نیست و تغییرات لحظه‌ای در نمودار بازار مالی مشاهده می‌شود.
استفاده از اندیکاتورها در کنار الگوی هارامی
معمولاً سیگنال‌های خرید و فروش توسط این الگو صادر نمی‌شود. ولی برخی از معامله‌گران با مشاهده الگوی هارامی و سیگنال بازگشتی، بلافاصله برای خرید و فروش سهام اقدام می‌کنند. در صورتی که به کمک الگوی هارامی به دنبال نقطه بازگشت روند هستید، پیشنهاد میکنیم از اندیکاتورها نیز برای تایید ناحیه بازگشتی استفاده کنید. همانطور که گفته شد، روبروی کندل اول یا کندل بزرگتر، یک کندل دوجی شکل کوچکتر قرار دارد که از نظر ابعاد و اندازه کوچکتر از کندل بزرگتر اولیه خواهد بود. این الگو به معامله گر نشان می‌دهد که دقیقا در چه زمانی الگوی جدید صعودی و نزولی آغاز می‌شود. زمانی که الگوی هارامی روی نمودار ایجاد شود، معامله گران صبر می‌کنند تا روند کنونی بازار به اتمام برسد.
هارامی صعودی
همانطور که گفته شد، الگوی هارامی به دو شکل صعودی و نزولی روی نمودار بازار مالی ایجاد می‌شود. الگوی هارامی صعودی در پایان یک روند نزولی ایجاد می‌شود. به احتمال بسیار زیاد ما بعد از ایجاد الگوی هارامی صعودی، یک روند نزولی یا یک بازگشت قیمتی را خواهیم داشت. یعنی روند نزولی به روند صعودی تبدیل می‌شود. اطلاعات مختلفی هنگام ایجاد الگوی هارامی صعودی به دست خواهد آمد.
برای مطالعه بیشتر مقاله بررسی جامع الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال را پیشنهاد میکنیم.
نکات مهم در الگوی هارامی صعودی
- ایجاد این الگو ممکن است نشان دهندۀ یک سیگنال خرید باشد یا یک روند بازگشتی را به ما نشان دهد. زمانی که یک روند نزولی روی نمودار به پایان می‌رسد، معامله گران دست نگه می‌دارند تا تغییر وضعیت بازار مشخص شود.
- ممکن است بازگشت قیمتی بسیار محدود باشد یا یک روند بازگشت قوی را روی نمودار مشاهده کنید. در هر صورت، زمانی که روند نزولی به پایان رسید، خریداران سهام که تمایل زیادی برای ورود به معامله دارند می‌توانند فعالیت خود را آغاز کنند.
- محل قرارگیری کندل دوم اهمیت بسیار زیادی در نوع روند ایجاد شده دارد. کندل دوم ممکن است در قسمت پایینی، قسمت میانی یا در قسمت بالایی کندل اول قرار بگیرد. برای اینکه متوجه شوید روند بازگشتی شما چقدر قوی است، باید به جایگاه کندل کوچک توجه کنید.
- هر چقدر که شمع دوم به بخش‌های میانی شمع اول یا شمع بزرگتر نزدیکتر شده باشد، یعنی روند بازگشتی شما قوی‌تر خواهد بود و احتمال اینکه جهت صعودی بازار برای مدتی ادامه دار باشد بیشتر است. در نتیجه میزان سود شما از خرید نیز بالاتر است.
- در صورتی که کندل دوم در بخش‌های پایینی و بالایی کندل اول قرار بگیرد، روند بازگشتی صعودی ضعیف است و سودآوری چندانی برای شما نخواهد داشت.
مطالعه مقاله آموزش گام به گام اندیکاتور استوکاستیک را پیشنهاد میدهیم.
دلیل استفاده از اندیکاتور در کنار الگوی هارامی
ایجاد الگوی هارامی صعودی به هیچ وجه به نفع فروشندگان سهام نیست. این الگو یک سیگنال خرید را صادر می‌کند. بنابراین شما با تعیین حد ضرر و سود به راحتی می‌توانید به معاملات ورود کنید. اغلب افراد قبل از ایجاد روند صعودی برای خرید اقدام می‌کنند. ولی اینکه شما در طول روند صعودی چقدر سود دریافت می‌کنید، بستگی به روند بازگشتی دارد.
یعنی هر چقدر که روند بازگشتی ضعیف باشد، سودآوری شما نیز کمتر خواهد بود. به همین دلیل است که نمی‌توان از این نظر الگوی هارامی را مورد بررسی قرار داد و باید از اندیکاتورها یا ابزارهای دیگر استفاده کرد.
هارامی نزولی
الگوی هارامی می‌تواند به شکل نزولی نیز روی نمودار بازار مالی ایجاد شود. شکل این الگو دقیقاً معکوس شکل الگوی هارامی صعودی است. در الگوی هارامی صعودی شمع اول به رنگ قرمز و شمع دوم که کوچکتر است، به رنگ سبز است.
ولی در الگوی هارامی نزولی شمع اول سبز رنگ و شمع دوم قرمز رنگ است. این تغییر رنگ نشان می‌دهد که ابتدا بازار در یک روند صعودی بوده و سپس روند صعودی بازار متوقف شده و الگوی بازگشتی مشاهده شده است. روند بازگشتی نزولی به علت فعالیت بیشتر فروشندگان سهام به وجود می‌آید.
نکات مهم در الگوی هارامی نزولی
- الگوی هارامی نزولی نشان دهنده انتهای روند صعودی و آغاز روند نزولی است. بنابراین با شناسایی این الگو می‌توان به راحتی نقطه پایان روند را مشخص کرد. با نزدیکتر شدن به نقطه پایان روند بهتر است معامله‌گران از سهام خود خارج شوند و به خرید مجدد سهام بازار نپردازند. در الگوی هارامی نزولی نیز تعیین حد سود و ضرر کمک می‌کند تا سرمایه شما حفظ شود. بنابراین این الگو دو موضوع مختلف را برای معامله گر مشخص می‌کند. اولین موضوع مربوط به نقطه پایان روند و ایجاد روند بازگشتی است.
- مسئله دوم مربوط به سیگنال فروش است. با کمک الگو هارامی نزولی می‌توان سیگنال فروش دریافت کرد و با توقف روند صعودی، بلافاصله از سهام خارج شد. در الگوی هارامی نزولی نیز محل قرارگیری کندل اول و کندل دوم، تاثیر بسیار زیادی بر قدرت روند نزولی دارد. فاصلۀ بین کف قیمتی تا نقطه انتهای روند، اهمیت بسیار زیادی دارد.
اهمیت الگوی هارامی در تحلیل تکنیکال
الگوی هارامی اهمیت بسیار زیادی در تحلیل تکنیکال دارد. تریدرها و معامله گران تازه کار با کمک مشخصات الگوی هارامی به راحتی می‌توانند نقاط مناسب برای خرید و فروش سهام را پیدا کنند و با نزدیکتر شدن به پایان روند، به معاملات ورود کرده یا از سهام خارج شوند. الگوی هارامی صعودی و نزولی فقط در بازار ارز دیجیتال مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. بلکه در بازار بورس نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. البته معمولا نمی‌توان سیگنال خرید و فروش را در بازار بورس دریافت کرد.
الگوی هارامی صلیبی
الگوی هارامی فقط به دو شکل صعودی و نزولی روی نمودار دیده نمی‌شود. بلکه یکی از مشهورترین و مهمترین انواع الگو هارامی، الگوی هارامی صلیبی نام دارد. به این نوع الگو، الگوی هارامی کراس نیز گفته می‌شود. البته باید بگوییم که الگوی هارامی صلیبی یک الگوی جداگانه نیست. چرا که معمولاً روی ساختار الگوی هارامی نزولی و صعودی تشکیل می‌شود و نمی‌توان این الگو را از سایر الگوهای هارامی جدا کرد.
کندل اول زمانی ایجاد می‌شود که قیمت باز و بسته شدن اختلاف چندانی با یکدیگر نداشته باشد. اما گاهی اوقات شرایطی در بازار ارز دیجیتال ایجاد می‌شود که قیمت‌های باز و بسته شدن بسیار به یکدیگر نزدیک هستند و این تفاوت کوچک قیمتی باعث ایجاد کندل دوم می‌شود که بدنه بسیار کوچکی دارد.
گاهی اوقات اختلاف این قیمت‌ها به حدی کم است که کندل دوم شبیه به یک صلیب مشاهده خواهد شد. الگوی هارامی صلیبی ممکن است روی الگوی هارامی صعودی یا نزولی ایجاد شود. این الگو را علاوه بر بازار ارزهای دیجیتال می‌توان در بازار بورس نیز مشاهده کرد. الگوی هارامی صلیبی ممکن است در کف یا سقف روند ایجاد شود.
روش معامله با الگوی هارامی
روش معامله گری با الگوی هارامی بسیار آسان است. ولی اگر می‌خواهید معاملات دقیق و درستی به کمک این الگو داشته باشید، به شما پیشنهاد میکنیم حتما از اندیکاتورهای سازگار با این الگو استفاده کنید. بهترین اندیکاتور که سازگاری بسیار زیادی با الگوی هارامی دارد، اندیکاتور RSI است. اگر قصد دارید با استفاده از الگوی هارامی، بهترین نقطه برای خرید و فروش را پیدا کنید، باید به نقاط اشباع خرید و فروش روی اندیکاتور توجه کنید.
استفاده از اندیکاتور RSI در کنار الگوی هارامی
همانطور که می‌دانید، این اندیکاتور در محدوده صفر تا صد نوسانات قیمتی را نشان می‌دهد. اگر اطلاعات کمی در رابطه با اندیکاتور RSI داشته باشید، خیلی خوب می‌دانید که نقاط بالاتر از ۵۰ برابر با پوزیشن خرید یا اشباع خرید هستند و نقاط پایین‌تر از ۵۰ برابر با پوزیشن فروش یا اشباع فروش است. هر چه اعداد به سمت بالاتر از ۵۰ یعنی در فواصل بین ۷۰ تا ۸۰ حرکت کند، بازار در وضعیت اشباع خرید قرار خواهد گرفت.
پیشنهاد میکنیم مقاله بهترین اندیکاتورها در بازار مالی اندیکاتور (CMF) را بخوانید.
معامله با الگوی هارامی به کمک اندیکاتور RSI
- زمانی که شما الگوی هارامی نزولی را مشاهده می‌کنید، کندل دوم به منظور تایید روند بازگشتی نزولی روی نمودار ایجاد می‌شود. اگر به دنبال پوزیشن فروش هستید، باید صبر کنید تا کندل دوم به طور کامل ایجاد شود.
- بعد از آن می‌توانید با فروش سهام سرمایه خود را حفظ کنید.
- قبل از اینکه کندل دوم ایجاد شود، برای فروش سهام اقدام نکنید. زیرا همچنان نوسانات قیمتی به سمت روند قبلی بازگشت می‌کند.
- در صورتی که حد ضرر مشخص نکرده باشید، بخشی از سرمایه خود را از دست خواهید داد. اگر می‌خواهید مطمئن شوید که در نقطه درستی وارد پوزیشن فروش شده‌اید، به اندیکاتور RSI مراجعه کنید.
- اگر اندیکاتور در فواصل بین ۵۰ تا ۸۰ قرار گرفت، یعنی بازار در وضعیت اشباع خرید قرار دارد و شما می‌توانید سهام خود را به فروش برسانید تا قیمت‌ها کاهش پیدا کند. تعیین حد سود و حد ضرر به کمک نقاط حمایت و مقاومت مشخص می‌شود.
استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک در کنار الگوی هارامی
یکی دیگر از ابزارهایی که برای انجام معامله با الگو هارامی به شما کمک می‌کند، اندیکاتور میانگین متحرک است. اگر این اندیکاتور را روی نمودار نصب کنید و در دوره ۵۰ روزه آن را بررسی کنید، تمامی نقاط بازگشت و شکست روند مشخص خواهد شد.
سخن پایانی
در این مقاله به طور کامل در رابطه با یکی از الگوهای معروف و پرکاربرد در نمودار بازار مالی صحبت شد. این الگو، الگوی هارامی نام دارد. الگوی هارامی از دو کندل یا دو شمع ساخته می‌شود. کندل اول ابعاد و بدنه بزرگتری نسبت به کندل دوم دارد و شمع دوم با بدنه کوچکتر در مجاورت کندل اول ایجاد می‌شود. این دو الگو رنگ متضاد یکدیگر دارند. در روند صعودی کندل اول به رنگ قرمز و کننده دوم به رنگ سبز است. ولی در روند نزولی کندل اول به رنگ سبز و کندل دوم به رنگ قرمز است.
الگوی هارامی بهترین الگو برای مشخص کردن روند بازگشتی و نقاط مناسب برای ورود به معامله یا خروج از سهام است. الگوی هارامی به دو صورت نزولی و صعودی روی نمودار بازار مالی تشکیل می‌شود. الگوی هارامی صعودی معمولاً روند بازگشتی صعودی را مشخص می‌کند و الگوی هارامی نزولی برای تشخیص روند بازگشتی نزولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این الگو باید در کنار اندیکاتورهای دیگر مثل اندیکاتور میانگین متحرک برای تشخیص دقیق سیگنال‌های خرید و فروش مورد استفاده قرار بگیرد.
