زیانِ مقطعی چیست؟ (شرح امور مالی غیرمتمرکز)

آیا تا به حال  پس از تزریق نقدینگی و تامین استخر لیکویدیتی متوجه شده اید که بعضی از کوین های شما مفقود شده اند؟ در این مقاله خواهیم آموخت:

“زیانِ مقطعی” چیست؟

زیان مقطعی چگونه می‌تواند بر سود تأمین‌کنندگان نقدینگی اثر بگذارد؟

زیان مقطعی در اصل از ضرر موقت سرمایه‌ها هنگام تأمین نقدینگی‌است. اغلب آن را به‌عنوان تفاوتی بین نگه‌داری یک دارایی در مقابل تأمین نقدینگی در آن دارایی شرح می‌دهند. زیان مقطعی معمولاً در استخرهای نقدینگیِ استاندارد مشاهده می‌شود؛ جایی که تأمین‌کنندگان نقدینگی باید هر دو دارایی خود را به نسبت درست تزریق کنند (که یکی از آنها نسبت به دیگری پرنوسان تر است)؛ فی‌المثل در یک استخر نقدینگی ۵۰-۵۰  DAI/ETH در یونی‌سوآپ.

اگر ارزش ETH افزایش یابد، استخر ناچار است مستمراً به آربیتراژگرها تکیه کرده تا مطمئن شود که قیمت نشان‌داده شده در استخر نقدینگی منعکس کننده قیمت دنیای واقعی‌است تا از این روی بتواند ارزش همسان توکن‌های درون استخر را حفظ کند. این امر نهایتاً منجر به وضعیتی می‌شود که در آن سود حاصل از توکن‌ گران تر شده، از دست تامین کننده نقدینگی میرود. از این روی اگر در این مرحله، تأمین‌کننده‌‌ای بخواهد نقدینگی‌اش را بیرون بکشد، زیان مقطعی به زیان دائمی تبدیل خواهد شد.

مثال: تبدیل زیان مقطعی به زیان دایم

بیایید با مثالی اجمالی، به راحتی فهمی کامل از زیان مقطعی به دست آوریم. فرض کنیم که یک فرآهم کننده نقدینگی، نقدینگی را به استخر ۵۰-۵۰ DAI/ETH یونی‌سوآپ تزریق می‌کند. برای تأمین نقدینگی در یک استخر ۵۰-۵۰، فرآهم کننده نقدینگی باید ارزشی مساوی از هر دو توکن را به استخر تزریق کند.

شکل فوق حالتی را نشان مید هد که ارزش یکسان توکن‌ها به خوبی تأمین شده است.

فرض کنید قیمت رمزارز اتریوم ETH درمحیطی خارج از استخر نقدینگی چون صرافی ارز دیجیتال کوین‌بیس (Coinbase) افزایش می‌یابد و قیمت رمزارز اتریوم در صرافی آمریکایی ارز دیجیتال کوین‌بیس، ۵۵۰ دلار می شود. اینجا جایی‌است که دیگر شرکت‌کنندگان بازار – آربیتراژگرها – وارد گود می‌شوند. توجه یک آربیتراژگر بر روی تفاوت قیمتی بین کوین‌بیس و یونی‌سوآپ است و به آن به چشم فرصتی برای آربیتراژ – که اساساً فرصتی برای سود بردن است – می‌بیند. ‌اگر میخواهید در مورد آربیترآژ بیشتر بدانید لطفا این مقاله را در وبسایت G2O مطالعه کنید

یونی‌سوآپ از یک  بازارسازی با حاصلضرب ثابت برای حفظ نسبت صحیح توکن‌ها در استخر، بهره می‌برد. بنابراین هر چه رمزارز اتریوم  بیشتری از استخر خریداری شود، قیمت‌اش نیز افزایش می‌یابد. تا زمانی که دیگر تفاوت قیمت بین صرافی‌ها وجود نداشته باشد که آربیتراژگر بتواند رمزارز اتریوم ارزان‌تری را در یونی‌سوآپ خریداری می‌کند. بیایید ببینیم که یک آربیتراژگر چقدر رمزارز اتریوم باید بخرد تا همچین اتفاقی بیافتد.

با جایگذاری قیمت صرافی خارجی خود – کوین‌بیس – در چند فرمولی که می‌توان آنها را از فرمول بازارسازی حاصل‌ضرب ثابت مشتق کرد، خواهیم دید که نقطه‌ای که در آن قیمت رمزارز اتریوم یونی‌سوآپ به ۵۵۰ دلار می‌رسد، زمانی خواهد بود که ۰۹/۱۰۴۸۸ عدد پایاکوین DAI و ۰۷/۱۹ عدد رمزارز اتریوم در استخر موجود باشد. بنابراین آربیتراژگر قادر خواهد بود تا با خرید ۹۳/۰ رمزارز اتریوم به تعادل قیمتی بین رمزارز اتریوم یونی‌سوآپ و کوین‌بیس برسد؛ با هزینه‌ی ۰۹/۴۸۸ DAI و دست‌یابی به قیمت میانگین ۸۳/۵۲۴ DAI به ازاء هر اتریوم. به‌سرعت می‌توان رمزارز اتریوم خریداری شده را به DAI – یا هر کوین پایای مبتنی بر دلار آمریکای دیگری – در حوزه‌ای خارجی به قیمت ۵۵۰ دلار فروخت. آربیتراژگر تنها حدود ۲۵ دلار آمریکا – با کسر کارمزد – دریافت می‌کند.

میخواهید بدانید: توکن ارز دیجیتال چیست و چه تفاوتی با کوین دارد؟

حال بیایید ببینیم که این قضیه چگونه بر تأمین‌کنندگان نقدینگی اثر می‌گذارد.

همان‌طور که می‌بینیم، تأمین‌کننده نقدینگی می‌توانست صرفاً با نگه داشتن دارایی‌اش و عدم تأمین نقدینگی ۴۱/۲۳ دلار بیشتر داشته باشد. این رقم همان زیان مقطعیِ تأمین‌کننده نقدینگی  ‌است.

به این خاطر به این زیان، مقطعی گفته می‌شود چون در این مرحله تأمین کننده تنها ۴۱/۲۳ دلار روی کاغذ از دست می‌دهد. اگر تأمین‌کننده، نقدینگی‌اش را بیرون نکشد و قیمت اتریوم به ۵۰۰ دلار برگردد، زیان مقطعی هم منتفی خواهد شد. از سوی دیگر، اگر تأمین‌کننده بخواهد نقدینگی‌اش را خارج کند، قطعاً ۴۱/۲۳ دلار زیان خواهد دید.

سود تأمین‌کنندگان نقدینگی

خب! حال که دانستیم زیان مقطعی چیست، بیایید ببینیم که چگونه می‌توان سود تأمین‌کنندگان نقدینگی  را همان‌طور که ارزش دارایی‌ای نسبت به داراییِ دیگر افزایش می‌یابد، با خاک یکسان کرد.

برای نمونه می‌توانیم ببینیم که اگر قیمت دارایی‌ای در استخر تا ۵۰۰٪ افزایش یابد، تأمین‌کننده، زیان مقطعی‌ای ۲۵٪ را تجربه خواهد کرد. می‌توانید برای مشاهده نمودار و محاسبات مفید دیگر، به این مقاله نگاهی بی‌اندازید.

خب! اگر زیان مقطعی قادر است که سود زیادی را از بین ببرد، اساساً انگیزه‌ی تأمین‌کنندگان از تأمین نقدینگی چیست؟ برای فهم این مطلب، بیایید ببینیم که تأمین‌کنندگان نقدینگی  چگونه می‌توانند از سرمایه‌ی خود درآمد کسب کنند.

در یک جهان ایده‌آل بدون زیان مقطعی، کار تأمین‌کنندگان نقدینگی صرفاً کسب درآمد از کارمزد معامله است. برای مثال وقتی پای یونی‌سوآپ به میان می‌آید، هر معامله‌ای که از استخر نقدینگی بگذرد، کارمزد۳/۰٪ پرداخت می‌کند که به‌تناسب بین تأمین‌کنندگان آن استخر توزیع خواهد شد.

اساساً این بدان معناست که تأمین‌کننده می‌تواند کماکان حتی اگر زیان مقطعی را تجربه کند – به شرطی که زیان مقطعی کمتر از کارمزد جمع‌آوری شده باشد – کسب درآمد کند.

به‌علاوه، بسیاری از استخرهای نقدینگی با ارائه‌ی برنامه‌های ماین‌کردن نقدینگی، مشوق‌های اضافه‌ای به تأمین‌کنندگان عرضه می‌کنند. ماین‌کردن نقدینگی، ماهیتاً شیوه‌ای برای پاداش‌دهی به تأمین‌کنندگان نقدینگی با توکن‌های اضافه‌ای‌است که به‌منظور فراهم کردن نقدینگی استخری معیّن یا استفاده‌ی پروتکلی، به‌کار گرفته می‌شود. ارزش توکن‌های اضافی در برخی موارد می‌تواند بالکل ارزش از دست رفته به واسطه‌ی زیان مقطعی را خنثی کرده و تأمین نقدینگی را بسیار نافع کند.

استخرهای دیگر

خب! بحث تأمین نقدینگی دیگر استخرهای خارج از یونی‌سوآپ چه می‌شود؟ آیا آنها هم منجر به زیان مقطعی می‌شوند؟ بیایید به چند مثال نگاهی بی‌اندازیم.

برای مثال، استخرهای کِرو (Curve) فقط متضمن دارایی‌هایی‌اند که اگر مشابه نباشند، باید ارزشی یکسان داشته باشند.

این‌ها می‌توانند کوین‌های پایای متفاوتی چون USDC و DAI باشند و یا مشتقاتی از یک توکن؛ مانند sBTC ،renBTC و wBTC. خطر زیان مقطعی در چنین استخرهایی به‌شدت کاهش می‌یابد، زیرا هیچ دارایی‌ای در استخر وجود ندارد که ارزش‌اش نسبت به دیگری از بین برود. از این روی، استخرهای نقدینگی کرو، یا کلاً تمام استخرهای نقدینگی‌ای که دارایی‌های پایداری دارند، معمولاً به نسبت دیگر استخرهایی که دارایی‌های ناپایداری دارند، سرمایه‌ی بیشتری جذب خود می‌کنند.

نمونه‌ی دیگر بلنسر (Balancer) است که استخرهای دیگری با توازن دل‌خواه و خارج از استاندارد مدل توازنیِ ۵۰-۵۰ ارائه می‌دهد. این بدان معناست که برای مثال، اگر تأمین‌کننده‌ای بخواهد سبدش درصد بالاتری از داراییِ مشخصی را داشته باشد، می‌تواند در استخری شریک شود که توکنی نسبت به توکن دیگر، ارزش بسیار بیشتری داشته باشد؛ مثلاً استخری با توازن ۲۰-۸۰ یا حتی ۲-۹۸. این امر همچنین می‌تواند لطمه‌ی ناشی از زیان مقطعی را – بسته به توازن استخر – کاهش دهد. هرچه وزن یک توکن درون استخری بیشتر باشد، تفاوت بین نگه‌داری توکن یا تأمین‌نقدینگی به واسطه‌ی آن، کمتر خواهد شد.

راه دیگر برای مبارزه با زیان مقطعی، این اواخر توسط بنکر (Bancor) معرفی شد. استخرهای نسخه دوم Bancor می‌توانند توازن خود را به‌صورت خودکار، بر اساس دریافت قیمت‌های صرافی‌های مختلف از طریق اواکل‌های قیمتی، به‌دست آورند. این امر می‌تواند به‌طور کامل زیان مقطعی را از بین ببرد (حتی در استخرهایی با دارایی‌های نوسانی).

تا به حال زیان مقطعی‌ای به شما رسیده؟ استراتژی مورد پسند شما برای برخورد با آن چیست؟ نظرتان را برای‌مان بنویسید.