شاخصهای مدیران خرید (PMI) بخش تولید در کانون توجه فعالان بازار
تعطیلی میان هفته به مناسبت سال نو میلادی در بسیاری از نقاط جهان، فضای چندانی برای انتشار دادههای مهم باقی نگذاشته است. شاخصهای PMI بخش تولید از موسسه S&P Global و ISM احتمالاً تنها شاخصهایی هستند که در هفته پیشرو میتوانند باعث تحرک قابلتوجهی در بازار شوند.
با این حال، هرگونه خبر مرتبط با سیاستهای رئیسجمهور منتخب ایالات متحده دونالد ترامپ نیز میتواند نوساناتی ایجاد کند. در حالی که معاملهگران ین ژاپن احتمالاً با نگرانی مراقب مداخله بانک مرکزی خواهند بود، زیرا ین ژاپن به دنبال تفاوتهای سیاستی فزاینده پس از نشستهای بانک مرکزی آمریکا و ژاپن همچنان تحت فشار است.
اما ابتدا باید تأکید کرد که سال 2024 سال خوبی برای تولیدکنندگان جهانی نبوده است. اگرچه اکثر اقتصادهای بزرگ از افت سال 2023 بهطور جزئی در فعالیتهای تولیدی بهبود یافتند، این بهبود در بیشتر مناطق بسیار ناهموار بوده است، در حالی که در ناحیه یورو وضعیت در تمام سال در محدوده انقباضی باقی مانده است.
در چین، تفاوتهایی بین شاخصهای رسمی و شاخصهای بخش تولید از دیدگاه موسسه های S&P Global و Caixin وجود داشته است. شاخص دولتی که بیشتر شامل شرکتهای بزرگ و دولتی میشود، به سختی توانسته بالای عدد 50 باقی بماند، اما شاخص PMI از S&P Global/Caixin عملکرد بهتری از خود نشان داده است.
برای ماه دسامبر، انتظار میرود شاخصها به طور جزئی افزایش یابند و روند اخیر خود را حفظ کنند، مگر آنکه افزایش غیرمنتظرهای در هر یک از شاخصها مشاهده شود. با این حال، بعید است که دادهها موجب تقویت قابلتوجهی در بازارهای سهام منطقهای شوند؛ اما یک نتیجه منفی میتواند سنتیمنت را تحت تأثیر قرار دهد.
آیا شاخص PMI بخش تولید از دیدگاه مؤسسه ISM میتواند پیشروی دلار را متوقف کند؟
در ایالات متحده، بخش تولید در نیمه اول سال عملکرد قویتری داشت، اما در نیمه دوم به یکی از عوامل کاهنده رشد اقتصادی تبدیل شد. موضوع نگران کننده تر این است که، روند کاهش تورم که از سال 2022 آغاز شده بود، در ابتدای سال 2024 متوقف شد. با این حال، شاخص قیمتها اکنون به نظر میرسد نزدیک به سطح خنثی 50 تثبیت شده است، که نشاندهنده کاهش فشارهای هزینهای است و ممکن است به کاهش تعدیلهای شدید نیروی کار اخیر در این بخش کمک کند.
برای ماه دسامبر، پیشبینی میشود شاخص PMI بخش تولید از دیدگاه مؤسسه ISM از 48.4 به 48.3 کاهش یابد، در حالی که انتظار میرود شاخص قیمتها از 50.3 به 52.2 افزایش یابد. یک انتشار ضعیفتر از پیشبینی برای این شاخص میتواند فشار کمی بر دلار آمریکا وارد کند، اگرچه در غیاب هرگونه بهروزرسانی حیاتی درباره اقتصاد، احتمالاً سرمایهگذاران توجه خود را به اظهارات ترامپ معطوف خواهند کرد.
نه شاخص مدیران خرید شیکاگو و نه شاخص خانههای در معرض فروش آمریکا در روز دوشنبه انتظار نمیرود توجه زیادی را به خود جلب کنند. اما ادعاهای هفتگی بیکاری در روز پنجشنبه میتواند محرک قوی باشد، بهویژه اگر تعداد مدعیان بیکاری به طور غیرمنتظره افزایش یابد. هرگونه دادهای که نشان دهد فدرال رزرو درباره تورم بیش از حد محتاط بوده و نسبت به بازار کار بیش از حد خوشبین بوده است، میتواند روند صعودی اخیر دلار را برهم زند.
ترامپ؛ عاملی برای نوسانات سال نو
با تنها یک ماه تا مراسم تحلیف ترامپ، گمانهزنیها درباره اینکه چه سیاستهایی را در ماههای نخست ریاست جمهوری خود در اولویت قرار میدهد، در حال افزایش است. ماجرای اخیر لایحه بودجه، زمانی که دولت تقریباً تا مرز تعطیلی پیش رفت، نشان میدهد که همه جمهوریخواهان با ایدئولوژی مالی ترامپ همراه نیستند. در همین حال، ترامپ قبلاً در موضوع تعرفهها شدت عمل بیشتری نشان داده و متحدان آمریکا – کانادا، مکزیک و اتحادیه اروپا – را به اعمال تعرفههای بالاتر تهدید کرده است.
هرگونه تحول در زمینه تعرفهها یا سیاست مالی در طول دوره تعطیلات که حجم معاملات معمولاً بسیار کم است، میتواند افزایش شدید بازده اوراق خزانه را به دنبال داشته باشد، که سپس اثرات آن به بازارهای ارز و سهام نیز سرایت خواهد کرد.
آیا بازدهی اوراق میتواند بیشتر افزایش یابد؟
بازدهی اوراق 10 ساله از سطح %4.60 عبور کرده و ممکن است بهزودی از اوج سال 2024 یعنی کمی کمتر از %4.74 فراتر رود، در حالی که شاخص دلار در بالاترین سطح خود طی دو سال اخیر معامله میشود. این امر دلار را در برابر اصلاح نزولی آسیبپذیر میکند. اما اگر بازدهی اوراق و دلار هر دو به صعود خود ادامه دهند، ممکن است مقامات ژاپنی مجبور به مداخله برای حمایت از ین شوند که در ماه دسامبر بیش از %5 کاهش داشته است.
سهام وال استریت نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد، اگرچه به نظر میرسد این فشار بیشتر بر سهام شرکتهای کوچک و سهام غیر فناوری باشد که تحت تأثیر بازدهی بالاتر قرار گرفتهاند. شاخص نزدک 100 که بر شرکتهای فناوری متمرکز است، برخلاف شاخص داو جونز حتی در مسیر پایان دادن به ماه با رشد مثبت قرار دارد.