تاریخ نگارش مقاله ,2021 May 26  (5 خرداد ۱۴۰۰)

سلام به همران عزیز مجموعه برنامه ربزی مالی و آکادمی G2O

گفتگوها دربارۀ مصرف انرژی شبکۀ بیت‌کوین همچنان از موضوعات مهم و ‌بحث‌برانگیز در رسانه‌ها است. چهارم خرداد 140 با دیدنِ توئیتی از اندرو راس سورکین (Andrew Ross Sorkin) خبرنگارِ نیویورک‌تایمز (NY Times) و سی‌ان‌بی‌سی (CNBC)، بار دیگر به اهمیت جزئیات پی بردم. همه‌چیز با نموداری شروع شد که تیم تحقیقاتی شرکت گلکسی‌ دیجیتال (Galaxy Digital) منتشر کرده بود. در توضیحات این نمودار گفته شده بود که بر اساس یافته‌های یک تحقیق جدید، بیت‌کوین در مقایسه با سیستم ‌بانکداری سنتی با اختلاف از انرژی کمتری استفاده می‌کند.

اندرو (Andrew) به این نمودار واکنش نشان داد واین مقایسه را مضحک خواند. نکتۀ مورد نظرِ او این است که در سیستم بانکداری سنتی، هم تراکنش‌های بیشتری صورت می‌گیرد و هم افراد بیشتری خدمات‌ بانکی دریافت ‌می‌کنند، پس بدیهی است که بانکداری کنونی انرژی بیشتری نیز مصرف می‌کند. منطقی ا‌ست، نه؟

اهمیت جزییات در اینجا آشکار می‌شود. در سیستم مالی سنتی میزان استفاده و مصرف انرژی رابطه‌ای خطی دارند. هرچه کاربران بیشتری وارد سیستم شوند، انرژی بیشتری نیزمصرف می‌شود. در این سیستم مالی هرچه تراکنش‌های بیشتری صورت گیرد، انرژی بیشتری نیز مصرف می‌شود.

این افزایش مصرف انرژی، ماحصل افزایش شعب بانک‌ها، خودپرداز‌ها و مراکز داده‌های بانکی، نقاط پایانی  در شبکه‌های کارتی و عوامل بسیار دیگری است. با افزایش تعداد کاربرها، میزان مصرف انرژی نیز افزایش می‌یابد. با افزایش تعداد تراکنش‌ها نیز، انرژی بیشتری مصرف می‌شود.

خوشبختانه، کارکرد شبکۀ بیت‌کوین به این شکل نیست. هیچ‌ رابطۀ خطی میان میزان استفاده و مصرف انرژی وجود ندارد. شبکۀ بلاک‌چین (blockchain) برای پردازش بلاک‌های تراکنش‌ها، با هر تعداد تراکنشی (خواه 10تراکنش باشد خواه 100 یا 1000 تراکنش) میزان یکسانی از انرژی را مصرف می‌کند. به همین ترتیب، شبکه صرف‌نظر از تعداد کاربران آن، خواه دو نفر از آن استفاده کنند یا دو میلیون نفر، انرژی یکسانی را مصرف می‌کند و این یعنی یک رابطۀ غیر‌خطی میان میزان استفادۀ کاربران و مصرف انرژی.

با این‌حال باز هم تلاش‌های بیشتری در شبکۀ بلاک‌چین (blockchain) در جریان است  تا از تکنولوژی لایه 2 برای حل مشکل مقیاس‌پذیری استفاده شود. با این کار، امکان انجام تراکنش‌های بیشتری در بلاکچین (blockchain) مهیا می‌شود بدون آن‌که بلاک‌ها با تراکنش‌ها پر شوند (که منجر به افزایش کارمزد تراکنش‌ها و کاهش سرعت پردازش تراکنش‌هامی‌شود).

در این زمینه، پروژۀ ارز دیجیتال استکس (Stacks) که به‌منظور اجرای قراردادهای هوشمند (smart contracts) برای بیت‌کوین طراحی شده نمونۀ بسیار خوبی است. بنیان‌گذار این ارز دیجیتال شب گذشته به این گفتگوها ملحق شد و طی توئیتی توضیح داد که تنها یک تراکنش بیت‌کوین می‌تواند هزاران تا میلیون‌ها تراکنش را در برگیرد و طراحیِ استکس (Stacks) به همین منظور بوده است:

به زبان ساده هزاران یا میلیون‌ها تراکنش می‌تواند در لایه‌2 یا در زنجیره‌ جانبی صورت گیرد. همین حجم بالایِ تراکنشات می‌تواند تنها در یک تراکنش بر بستر بلاک‌چین  در بیت‌کوین انجام شود. این یعنی افزودن هزاران یا میلیون‌ها تراکنش جدید (که یعنی همان کاربران بیشتر) هیچ تاثیری بر مصرف انرژی شبکۀ بلاک‌چینِ لایه 1 (layer 1) بیت‌کوین نخواهد داشت.

به این ترتیب به همان نکته‌ای که در تحقیقات گلکسی ‌دیجیتال (Galaxy Digital) مطرح شده بود و دراولین توئیت این مقاله به آن اشاره شد برمی‌گردیم. در سیستم بانکداری سنتی هرچه تعداد افراد بیشتری در بانک حساب داشته باشند، انرژی بیشتری مصرف می‌شود و به همین ترتیب  با افزایش تراکنش‌ها نیز میزان مصرف انرژی افزایش می‌یابد. در حالی‌که بیت‌کوین نیازی به انجام این کار ندارد بلکه با استفاده از تکنولوژی مقیاس‌پذیری، ظرفیت تعداد کاربران و سرعت تراکنش‌ها را افزایش می‌دهد بی‌آن‌که نیاز باشد مصرف انرژی را به‌میزان قابل‌ملاحظه‌ای افزایش دهد.

بنابراین، چگونه افزایش مصرف انرژی رخ می‌دهد؟

پاسخ ساده، انگیزه یا محرکه‌های مالی به‌منظور تمرکززدایی است. کارکرد آن به این صورت است که  تمام بلاک‌های تراکنش‌ها، حاوی پاداش بلاک (block reward) هستند. پاداش‌بلاک‌ها در آغاز 50 واحد بیت‌کوین بودند و اکنون هر چهارسال یک‌بار نصف می‌شوند. در حال حاضر پاداش‌ هر بلاک6.25 واحد بیت‌کوین است( حدوداً هر ده دقیقه).

این به‌این معنا است که درکل با قیمت فعلی بیت‌کوین، ماینرها تقریباً روزانه 36.2 میلیون دلار دریافت می‌کنند. برای دریافت سهم خود از این درآمد روزانۀ 36.2 میلیون دلاری، باید تجهیزات ماینینگ بیشتری را در اختیار شبکه قرار دهید.

هرچه ماینرهای (miners) بیشتری به شبکه ملحق شوند، تمرکززدایی بیشتری در شبکه صورت می‌گیرد و سختی شبکه افزایش می‎‌یابد. این یک محرکۀ مالی جذاب برای بهینه‌سازی مهم‌ترین ویژگی بیت‌کوین، یعنی تمرکززدایی، است. تعداد کاربران یا تعداد تراکنش‌هایی که در شبکۀ بیت‌کوین وجود دارند اهمیتی ندارد. مهم‌ترین اطلاعات برای تعیین افزایش یا کاهش مصرف انرژی، ارزش پاداش‌ بلاک (block reward) است (یا درآمد روزانۀ ماینرها). دلیل مطرح کردن این موضوع این است که باید بدانیم مقایسۀ سیستم بانکداری سنتی با شبکۀ بیت‌کوین‌ بررسی صحیحی است. بیت‌کوین می‌تواند‌ تمام سیستم مالی را با همین مصرف انرژی کنونی (از نظر تعداد کاربران و تراکنش‌ها) ادامه دهد و انجام این کار از طریق تکنولوژی‌های مقیاس‌پذیری روی شبکۀ لایه2 / زنجیرۀ جانبی امکان‌پذیر می‌شود. بدیهی است این تکنولوژی آمادگی پذیرش آن میزان سرعت در انجام تراکنش‌ها را ندارد، اما چشم‌انداز آتی شبکه رسیدن به چنین نقطه‌ای است. این به این معنی نیست که مصرف انرژی در آینده افزایش نخواهد یافت. درواقع، تقریباً افزایش مصرف انرژی با گذشت زمان اجتناب‌ناپذیر است. اما دلیل این افزایش، افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها نخواهد بود، بلکه تنها میزان پاداش مالی برای تمرکززداییِ بیشتر افزایش خواهد یافت.

درک جزییات این بحث اهمیت زیادی دارد زیرا تصویر واضح‌تری از اهمیت تمرکززدایی به ما می‌دهد، راه دستیابی به تمرکززدایی را به ما نشان می‌دهد و کمک می‌کند متوجه شویم چرا بیت‌کوین دردهه‌ها‌ی آینده اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

با قدرت به حرکت رو به جلو ادامه می‌دهیم. روز خوبی داشته باشید.

  تا مطلب دیگری از سلسه مقالات تخصصی آکادمی تحلیل وترید g2o در صحت و سلامت و عافیت باشید.