سلام به همراهان عزیز مجموعۀ برنامهریزی مالی و آکادمی G2O
در اولین روزهای بحران کوید ۱۹ بحث و مناقشۀ زیادی دربارۀ دخالت یا عدم دخالتِ دولت و بانک مرکزی آمریکا در بازارها وجود داشت. پس از اینکه مشخص شد مداخله صورت خواهد گرفت، سرمایهگذاران معطوف به تصمیمات تاکتیکی شدند که براساس آنها میتوانستند تصمیم بگیرند سرمایۀ خود را در چه حوزهای سرمایهگذاری کنند.
یکی از حوزههایی که سریعاً توجه این سرمایهگذاران را به خود جلب کرد دارایی امنی بود که در برابر تورم مصون بود و ارزش سرمایۀ سرمایهگذاران را حفظ میکرد. با مشاهدۀ گردش سرمایه میتوان متوجه شد که وحشت از تورم بسیار تاثیرگذارتر و خطرناکتر از خود تورم است. اگر سرمایهگذاران گمان کنند این اتفاق به وقوع خواهد پیوست، برای پیشگیری از کاهش ارزش سرمایۀ خود و در تدارک برای وقوع این اتفاق، میزان سهم داراییهای خود را تغییر میدهند. دیگر وقوع یا عدم وقوع تورم اهمیتی ندارد زیرا سرمایهگذاران پیش از هر چیزی برای کاهش ریسک، سرمایۀ خود را به داراییهایی تبدیل کردهاند که در برابر تورم مقاوم است.
در ۱۲ ماه گذشته، برخی از بالاترین میزان تورم را پس از سالها تجربه کردیم. شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) در ماه ژوئن سال جاری ۴/۵ درصد و تورم بنیادی (Core inflation) نیز ۵/۴ درصد بود که به ترتیب بالاترین میزان خود در ۱۳ سال گذشته و۳۰ سال اخیر است. پس باید بدانیم داراییهای متعدد مقاوم در برابر تورم در طول دوران تورم بالاتر چه عملکردی داشتند؟
قیمت املاک و مستغلات در ایالات متحده آمریکا بهطور سرسامآوری افزایش یافت. اگر به شاخص قیمت مسکن نگاهی بیندازیم شاهد بیشترین رشد آن بعد از دهۀ ۹۰ میلادی هستیم؛ هم قیمت اسمی و هم قیمت واقعی آن.
اگر به نرخ رشد نگاه کنیم تصویر مشابهی را میبینیم که تمام اتفاقات و تجارب حباب مسکن سالهای ۲۰۰۸-۲۰۰۷ در برابر آن رنگ میبازند.
افزایش قابلملاحظه قیمتها تنها محدود به املاک مسکونی نبود. در نمودار زیر، رشد قیمت در املاک تجاری را مشاهده میکنید که الگوی کاملاً مشابهی را به تصویر میکشد.
مشاهدۀ چنین افزایش چشمگیری در قیمت املاک واقعاً باورنکردنی و عجیب است اما با در نظر گرفتن شرایط موجود مانند بستههای بیسابقه محرکهای مالی، نرخ پایین بهره بانکی، کاهش قابلملاحظۀ نیروی کار و اخلال در زنجیرۀ تامین دیگر آنقدرها هم دور از باور و غیرقابلدرک نیست. بنابراین اگر قیمت املاک خودبهخود فزایش مییافت، در این صورت میتوانستیم بگوییم که سرمایهگذاری در املاک، روش خوبی برای پیشگیری از کاهش ارزش سرمایه در دوران تورم است.
اکنون اجازه دهید نگاهی به اموالی مانند طلا و بیتکوین بیندازیم. هر دو دارایی، از قوانین پولی سالم و شفافی پیروی میکنند زیرا:
- الف) خارج از سیستم سیاسی هستند.
- ب) در برابر مازاد عرضۀ هر فرد یا گروه مصون هستند.
طلا ابزار آنالوگ عملکرد قوانین پولی شفاف و سالم است و بیتکوین ابزار دیجیتال آن. گرچه هر دو از قوانین پولی سالم تبعیت میکنند اما عملکرد آنها در ۱۲ ماه گذشته بسیار با هم تفاوت داشته است.
بیتکوین در ۱۲ ماه گذشته تا ۲۵۰ درصد افزایش داشته در حالیکه طلا ۱۰ درصد کاهش داشته است. نرخ بازگشت سرمایه اسمی آنها شوکهکننده است. اما اعداد واقعی حتی از این هم بدتر هستند. طلا با توجه به تورم اخیر تا ۱۵ درصد کاهش داشته است. پس انتخاب خوبی برای حفظ ارزش سرمایه نبوده و پناهگاه امنی نیست.
حال به نکتۀ جالبی میرسیم،این احتمال وجود دارد که در حال تماشای نابودی و اتمام یک دوره باشیم. طلا هزاران سال است که بهعنوان پوششی مطمئن در برابر تورم و ابزاری برای حفظ ارزش پول استفاده شده است. این دوره بر مبنای خرید زیاد و جمعی میلیونها نفر در سراسر دنیا ایجاد شده است. وقتی این دوره عوض شود این دارایی اساسی ممکن است در بلندمدت دچار آسیب شود.
حالا میبینیم که بهتر بود سرمایهگذاران سرمایه خود را به قوانین پولی شفاف و سالم دیجیتالی تخصیص میدادند و نه مدل آنالوگ آن. از آنجایی که نسل جدیدِ سرمایهگذاران از این حقیقت مطلع هستند این احتمال وجود دارد که در بحران اقتصادی آینده این موضوع تاثیر درازمدتی داشته باشد. هنور زود است تا با قاطعیت این دوره را منسوخ بنامیم اما یکی از پیشبینیهای من در ده سال آتی این است که ارزش بازار طلا بهطور اساسی افت خواهد کرد زیرا سرمایهگذاران، دیگر از ابزار آنالوگ برای حفظ ارزش سرمایه خود استفاده نکرده و به نوع دیجیتال آن روی میآورند.
در پایان، طلا هرگز قدم به جریان اصلی دنیای فناوری مالی نگذاشت و در آن با اقبال روبرو نشد. طلا که همیشه مورد قبول افراد مسنتر بوده است همیشه بهعنوان یک دارایی مادامالعمر دیده میشود که باید آن را خرید و مدتها نگاه داشت. از آنجاییکه این دارایی دچار نوسانات قیمتی خاصی نمیشود و نیازی به اعمال عملیاتی ندارد از جذابیت کمتری در بیت جوانان برخوردار است.
بیتکوین این نقطه ضعف را با ترکیب سیاستهای پولی سالم و توجه و تقارن با دورهای که جهان در حال قیمتگذاری مجدد داراییها است جبران کرده است. طلا وقتی پس از جدایی از استاندارد طلا در اوایل دهه ۷۰ میلادی قیمتگذاری مجدد را تجربه کرد و قابلیت تبدیل دلار آمریکا به طلا فسخ شد در چنین موقعیتی بود. آن زمان هزاران درصد سود نصیب سرمایهگذارانی شد که از اوضاع آگاه بودند. اکنون نیز احتمال دارد اتفاق مشابهی برای سرمایهگذارانجوان رخ دهد.
همانطور که عملکرد املاک، طلا و بیتکوین را در طول تورم بالای ۱۲ ماه اخیر رصد کردیم خوب است دوباره یادآوری کنیم که هیچکس نمیتواند آینده را پیشبینی کند. بازارهای مالی توسط خریداران و فروشندگان ایجاد میشوند و بازار داور نهایی پیروزی یا شکست آنها است.
هوشیار بمانید. جهان با سرعت سرسامآوری در حال تغییر است. فرصتهایی که تکنولوژیها ایجاد میکنند رفتهرفته فراگیر شده و پذیرش بیشتری خواهند یافت. حواستان باشد تکنولوژی را در سمت خود نگه دارید.
روز خوشی را برایتان آرزو میکنم.
تا مطلبی دیگر از سلسله مقالات تخصصی آکادمی تحلیل و ترید G2O خدا نگهدار.