روانشناسی
تغییر در احساسات بر پایه بنیادهای بازار
3 دقیقه زمان مطالعه

سلام به همراهان عزیز مجموعۀ برنامه‌ریزی مالی و آکادمی G2O

روز گذشته با یکی از مجرب‌ترین سرمایه‌گذاران خطرپذیر (venture capitalist) دربارۀ اقتصاد جهانی و بازارهای مالی از منظر تفاوت در نگرش سرمایه‌گذاران بازارهای خصوصی مثل املاک و بازارهای عمومی سهام و بورس گفتگویی داشتم. در این گفتگو وی خاطرنشان کرد که هر چند این موضوع منحصرا صادق نیست اما سرمایه‌گذاران بازارهای عمومی یعنی بورس و سهام صرفاً به دلیل تغییر روزانۀ قیمت دارایی‌های‌شان عموماً تفکری کوتاه‌مدت‌ دارند.

این قیاس نسبت به سرمایه‌گذاران بازارهای خصوصی یعنی بازار املاک  است که آخرین اخبار خود از قیمت‌ها را به‌طور دوره‌ای و معمولاً تنها با تایید دلالان  برای سرمایه گذاری به دست می آورند . ارتباط میان خصوصیات روحی سرمایه‌گذار و  فرکانس قیمت دارایی‌ها موضوع جالبی است؛ به‌خصوص اکنون و با توجه به شرایط تاثیرگذار کنونی که قیمت بسیاری از دارایی‌ها افت شدیدی داشته است.

اجازه دهید شاخص اس.اند.پی 500 (S&P 500) را در نظر بگیریم. این شاخص در 5 روز گذشته کمتر از 3 درصد کاهش داشته اما می‌توان تغییر احساسات و نظرات را در بازار حس کرد. مردم در گوشه‌وکنار راجع‌به فروش زیرقیمت دارایی‌های خود حرف می‌زنند. به نظر می‌آید که ماه عسل به پایان رسیده است. پرسش  دربارۀ لزوم مداخلۀ فدرال رزرو یا سایر نهادها از طریق تزریق بسته‌های محرک پولی و مالی در بازارها شدت گرفته است.

اگر کمی دورتر شویم و به نمودارهای از ابتدای سال تا کنون (year-to-date) وبازۀ 5 ساله نگاه کنیم مشاهده می‌کنید که این شاخص به ترتیب 15 درصد و 95 درصد بوده است. بله سرمایه‌گذاران نگران آن دارایی‌ هستند که بازده بسیار بهتری نسبت به بازه‌های زمانی از ابتدای سال تا کنون و 5 ساله دارد. در ذیل به نمودار از ابتدای سال تا کنون (year-to-date)  توجه کنید:

و به نمودار بازۀ 5 ساله دقت کنید:

ارتباط تنگاتنگ میان عملکرد یک دارایی و خصوصیات روحی سرمایه‌گذار پدیدۀ جدیدی نیست. بهترین سرمایه‌گذاران دنیا می‌گویند کنترل احساسات یکی از مهم‌ترین جوانب بقا در سیکل‌های گوناگون بازار است. به نظر می‌رسد بازار دستکاری شدۀ کنونی پیچیدگی‌ها‌ و دشواری‌های همیشگی این حوزه را به خود جذب کرده و آنها را زیر ذره بین به نمایش گذاشته است.

دلیل نگارش این مقاله افت قیمت بیت‌کوین تا زیر 30،000 دلار است. ظاهراً این اتفاق احساسات و نظرات را در تویتتر برانگیخته و موضع و عقیدۀ افراد را دربارۀ این دارایی، دستخوش تغییر کرده است. صادقانه بگویم اصلاً نمی‌دانم در کوتاه‌مدت چه اتفاقی خواهد افتاد. آیا ممکن است قیمت پایین‌تر بیاید؟ بله. آیا ممکن است قیمت بالاتر برود؟ بله. اگر تریدر هستید باید نگران این نوسانات قیمت باشید اما اگر یک هولدر بلندمدت هستید و تصمیم دارید بیت‌کوین خود را (مثل من!) به نوه‌های خود بدهید خیلی نگران تغییرات قیمتی کوتاه‌مدت نباشید.

شاخص های آن‌چین نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران قدیمی و باتجربۀ این بازار و ماینرها و هولدرهای دانه‌درشت با شدت در حال افزودن به سرمایه های خود هستند. اگر به هوش این افراد باور داشته باشید که خیلی‌ها دارند، پس یعنی هر کسی که در حال حاضر دارایی خود را می‌فروشد دارد عملاً بیت‌کوین خود را از دست افراد تازه‌کار و کم تجربه خارج و  به دست افراد قدیمی‌تر و باتجربه می‌سپارد. این موضوع الزاما از منظر قیمت بیان‌گر چیزی نیست اما به لحاظ تاریخی می‌توان اطمینان داشت که بودن در سمت افراد مجرب بازار  همیشه بهتر از سمت دیگر است.

استخراج بیت کوین چیست؟ و آیا استخراج بیت کوین به صرفه است؟

در آخر می‌خواهم درباره خبری که جک دورسی (Jack Dorsey)، مدیرعامل توییتر، اخیرا اعلام کرد صحبت کنم. وی اعلام کرد که شرکت اسکوئر (Square) قصد دارد تجارت کاملا جدیدی را در حوزۀ ایجاد ابزارهای توسعه‌دهنده آغاز کند و خدمات مالی نامتمرکز و بدون نیاز به مجوز در حوزۀ بیت‌کوین ارائه دهد. خبر ارزشمند و درخور توجهی است زیرا مهر تایید دیگری است بر این نکته که شاید دیدگاه کوتاه‌مدت تیره‌وتار باشد اما ترند بلندمدتِ ساخت ارزش پایدار و مقاوم در جریان است و ادامه دارد.

قابلیت پرداخت‌های خرد یا انعام‌دهی توسط بیت کوین در توییتر

فارغ از اتفاقاتی که در امن‌ترین شبکۀ کامپیوتریِ دنیا رخ داده از جمله کوچ بزرگ نرخ هش از چین یا نوسانات قیمتی قابل توجه، شبکه به کار خود ادامه می‌دهد و بلاک‌های تراکنشات یکی پس از دیگری تولید می‌شوند. این شبکه یک سیاست پولی برنامه‌ریزی شده و شفاف دارد که تحت کنترل کسی نیست و هیچ‌کس نمی تواند یک طرفه آن را تغییر دهد. بیت‌کوین مقاوم و سرسخت است.(سختی شبکه بیت کوین چیست؟) هر حرف دیگری جز این، تنها صحبت‌هایی است که افراد برای ارضای نیازهای احساسی خود می‌زنند.

من نیز مانند دیگران مغلوب احساسات و هیجانات خود می‌شوم. اما سعی می‌کنم به خود یادآور شوم که سرمایه‌گذاران بلندمدت از جمله سرمایه‌گذران بازارهای خصوصی متحمل استرس بسیار کمتری می‌شوند زیرا از موهبت نوسانات قیمتی کوتاه‌مدت برخوردار نیستند. باید یاد بگیریم دیدگاهی بلند‌مدت داشته باشیم و از خطرات تصمیمات هیجانی که طبیعت بشر است اجتناب کنیم.

روانشناسی بازار رو جدی بگیرید و تا مطلبی دیگر از سلسله مقالات تخصصی آکادمی تحلیل و ترید G2O خدانگهدار.

مطلب پیشین
نکات طلایی مدیریت ریسک و سرمایه گذاری
مطلب بعدی
انسان‌ها نباید ناخدای کشتیِ سیاست‌های پولی باشند