واقعا مهم نیست چقدر تکنیک و استراتژی برای فعالیت در بازارهای مالی بشناسید؛ در نهایت دو راه برای ورود به معاملات هست که به سود زیاد ختم می‌شود: نقطه پولبک یا برک اوت. بسیاری از استراتژی‌های معاملاتی مبتنی بر پولبک عمل می‌کنند تا معامله‌گر بتواند با معامله بر خلاف روند از بازار سود کسب کند. اما چطور باید این نقاط را پیدا کرد؟ چه استراتژی‌هایی برای معامله با آنها وجود دارد؟ در این مقاله قصد داریم ببینیم پولبک چیست و با تمامی استراتژی‌های معاملاتی آن آشنا شویم. همراه ما باشید.
پولبک در بورس به چه معناست؟
اگر با نمودار قیمت سهام آشنا باشید، خوب می‌دانید قیمت دارایی هرگز روی یک خط مستقیم حرکت نمی‌کند؛ بلکه با حرکات نوسانی صعودی و نزولی، به سمت بالا و پایین حرکت می‌کند. در واقع می‌توان گفت بازارها بین موج‌های روند صعودی (گاوی) و نزولی (خرسی) متناوبا در حرکت‌اند. اما این حرکت‌ها همیشه در جهت روند بازار نیست.
گاهی اوقات در روندهای صعودی بازار شاهد افت قیمت تا خط مقاومت و در روندهای نزولی شاهد رشد آن تا خط حمایت هستیم که به آن پولبک (Pullback) گفته می‌شود. به زبان ساده معنی پولبک در بورس حرکت کوتاه قیمت بر خلاف جهت روند فعلی است. وقتی بازار به سمت بالا حرکت می‌کند و پیش‌بینی می‌کنید این حرکت صعودی ادامه خواهد داشت، نقطه پولبک فرصتی در اختیارتان قرار می‌دهد تا با قیمت پایین‌تر وارد معامله شوید.
تریگرهای پولبک چیست؟
بیایید ببینیم تریگر پولبک چیست. به‌عبارتی چه اتفاقی باعث می‌شود پولبک روی نمودار قیمت دیده شود. پولبک مکثی در روند اصلی بازار است. به این معنی که در یک بازه زمانی در روند نزولی گاوها کنترل قیمت را در دست می‌گیرند یا کنترل بازار صعودی به دست خرس‌ها می‌افتد. مهم‌ترین علت آن نیز تغییر در احساسات بازار است.
- در مورد فارکس، هر روز اخباری به گوش می‌رسند که ضعف ارزهای پایه را به گوش کل دنیا می‌رسانند و در تقویم اقتصادی بر قدرت ارزها تأثیر می‌گذارند.
- در مورد بازارهای فلز، احساسات کلی بازار به‌طور مستقیم بر قیمت‌ها تأثیر می‌گذارد.
- در مورد خرید و فروش نفت که یک دارایی پر ریسک محسوب می‌شود، داده‌های ذخایر نفت خام نیز بر ارزش این کالا تأثیر می‌گذارند.
- در معاملات سهام و بورس گزارش‌های سود، رویدادهای داخلی شرکت و اخبار صنعت بر حرکت قیمت تأثیر می‌گذارند.
پولبک کجا تمام می‌شود؟
هیچکس نمی‌تواند با دقت صد در صدی پیش بینی کند که پولبک‌ها به کجا ختم می‌شوند. اما می‌توانید در این نقاط دنبال آن بگردید:
- به سمت مقاومت قبلی که اکنون به حمایت تبدیل شده
- به سمت حمایت قبلی که اکنون به مقاومت تبدیل شده
- به سمت حمایت پویا
- به سمت مقاومت پویا
- به سمت اصلاح فیبوناچی
- به سمت خط روند
اهمیت تایید پولبک؛ منتظر باشیم پولبک تایید شود؟
هیچکس جز خود معامله‌گر نمی‌تواند به این سوال پاسخ بدهد. تایید زمانی اتفاق می‌افتد که کندل دیگری در جهت فعلی بسته شود و با تایید سوگیری معامله، احتمال سودمندی آن را بیشتر کند. اما باید بدانید که وقتی منتظر کندل تازه هستید، نسبت ریسک به ریوارد ضعیف‌تری دارید؛ چون عملا بعد از حرکت قیمت در جهت دلخواه خود وارد معامله شده‌اید و این گاهی اوقات باعث می‌شود حرکت‌های بزرگ را از دست بدهید.
بنابراین نمی‌توان پاسخ درست یا غلطی برای این سوال تعیین کرد و انتخاب بین آنها به ترجیحات معامله‌گر بستگی دارد. هر انتخابی که می‌کنید، باید احتمالات و پیامدهای آن را بدانید.
آشنایی با انواع استراتژی پولبک
در این بخش می‌بینیم چندتا از محبوب‌ترین انواع استراتژی پولبک چیست و چطور می‌توان از آنها استفاده کرد.
۱. پولبک برک اوت (Breakout pullback)
پولبک برک اوت یکی از رایج‌ترین استراتژی‌های پولبک بین معامله‌گران است و تقریبا همه معامله‌گران با آن مواجه شده‌اند. این پولبک‌ها درست در نقاط عطف بازار اتفاق می‌افتند. وقتی که یک الگوی تثبیت مثل سر و شانه، گوه، مثلث یا مستطیل روی نمودار قیمت دیده می‌شود. بنابراین گذاشتن حد ضرر روی نقطه شکست معمولا خطرناک و کم‌سود است؛ چون احتمالا بازار شاهد پولبک برک اوت خواهد بود.
بسیاری از معامله‌گران از این سطوح برای زمانبندی ورود استفاده می‌کنند و استاپ لاس را روی نقطه حمایت تعیین می‌کنند. غافل از اینکه احتمال دارد قیمت دارایی به خط پولبک بزند و دوباره برگردد. اینجاست که حد ضرر فعال می‌شود و با ضرر از معامله خارج می‌شوند، در حالی که تحلیلشان کاملا درست بوده و قیمت قرار بود ریزش کند. این سناریوی پولبک فوق‌العاده رایج است و هر روز در بازار دیده می‌شود.
۲. پولبک پله‌ای افقی (Pullback Horizontal steps)
پولبک پله‌ای افقی ریتم طبیعی قیمت، جزر و مد رفتار بازار را نشان می‌دهد و در طول بسیاری از روندهای مرحله‌ای بازارهای مالی مشاهده می‌شود. در توضیح این استراتژی می‌توان گفت رویکرد پله‌ای گسترش یافته رویکرد بریک اوت است. پولبک بریک اوت در نزدیکی نقاط عطف بازار اتفاق می‌افتد و اگر معامله‌گری فرصت ورود اولیه را از دست بدهد، در پله‌های بعدی می‌تواند سناریوهای دیگری را برای ورود به بازار امتحان کند.
یکی از مزیت‌های مهم الگوی پله‌ای انتخاب یک نقطه مطمئن برای حد ضرر است. در این حالت، معامله‌گر منتظر می‌ماند تا قیمت یک پله را تکمیل کند و سپس استاپ لاس را پشت آخرین ناحیه پولبک می‌گذارد. به این ترتیب نقطه حد ضرر به‌طور کامل محافظت می‌شود و دیگر آسیب‌پذیر نیست.
۳. پولبک روی خط روند (Trendline Pullback)
تنها مشکل موجود این است که تعیین اعتبار خط روند کمی زمان‌بر است. در واقع هر خط روند برای تأیید اعتبار به 3 نقطه تماس نیاز دارد. این یعنی نقطه پولبک در نقطه تماس سوم، چهارم یا پنجم قیمت با خط قابل اعتماد است. برخی از معامله‌گران از این استراتژی در کنار رویکردهای دیگر استفاده می‌کنند تا خیال خود را از بابت اعتبار پولبک‌ها راحت کنند؛ اما به عنوان یک روش مستقل وقت زیادی از معامله‌گر می‌گیرد و فرصت‌های خوبی را از چنگ او درمی‌آورد.
۴. پولبک میانگین متحرک (Moving Average Pullback)
اگر معامله‌گر کارکشته بازارهای مالی باشید، خوب می‌دانید که میانگین متحرک یکی از محبوب‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است و به روش‌های مختلف از آن استفاده می‌شود. یکی از این روش‌ها معاملات پولبک است.
فرقی نمی‌کند از میانگین متحرک 20، 50 یا حتی 100 دوره‌ای استفاده کنید. معامله‌گران کوتاه‌مدت معمولاً از میانگین‌های متحرک کوتاه‌تر استفاده می‌کنند تا سیگنال‌ها را زودتر دریافت کنند و می‌پذیرند در دوره‌های کوتاه‌مدت احتمال سیگنال اشتباه و نویز بیشتر است. از سوی دیگر حرکت قیمت در میانگین متحرک بلندمدت کندتر اما مطمئن‌تر است.
در چنین شرایطی احتمال اینکه قیمت از میانگین متحرک بالاتر برود و پولبک بزند وجود دارد. به همین خاطر در صورت استفاده از این استراتژی باید فضای تنفس بیشتری به استاپ لاس بدهید.
۵. پولبک فیبوناچی (Fibonacci Pullback)
آخرین استراتژی مربوط به سطوح فیبوناچی در بازارهای مالی است و می‌توان از این پدیده برای شناسایی نقاط پولبک استفاده کرد. کافی است یک روند تازه کشف کنید و بعد ابزار فیبوناچی A-B خود را از مبدأ روند تا انتهای موج روند ترسیم کنید. پس از آن می‌توان از نقطه C در اصلاح فیبوناچی برای شناسایی نقاط پولبک استفاده کرد.
پولبک‌های فیبوناچی را می‌توان با استراتژی میانگین‌های متحرک ترکیب کرد و یک رویکرد کاملا موثر ساخت. هرجا اصلاح فیبوناچی و میانگین متحرک در یک نقطه به هم برسند، احتمال وقوع پولبک در این مناطق بالا است.
مقالع هر آنچه را که درباره الگو سایفر (Cypher) باید بدانید را از دست ندهید.
چند نکته آموزشی برای پولبک در بورس
بیایید ببینیم مهم‌ترین نکات بازکردن معامله پولبک چیست:
نکته شماره ۱: همیشه در جهت روند معامله کنید
اولین قدم برای انجام معاملات پولبک شناسایی خط روند در بازه زمانی دلخواه است. در نهایت باید معامله را در جهت این خط روند باز کنید. برای مثال اگر با تایم فریم روزانه معامله می‌کنید، باید در تایم فریم روزانه یک خط روند پیدا کنید یا اگر دنبال معاملات ساعتی هستید، باید در نمودار ساعتی به‌دنبال خط روند باشید. فراموش نکنید که معاملات پولبک صرفا در بازارهای رونددار قابل اجرا هستند.
نکته شماره ۲: نوع روند را مشخص کنید
همه روندها شکل و شمایل مشابهی ندارند. گاهی شاهد پولبک‌های قوی در بازار هستیم و گاهی بسیار جزئی هستند. بنابراین در قدم بعدی باید نوع روند را مشخص کنید:
- روند قوی: خط میانگین متحرکت قیمت بالای ۲۰ باقی می‌ماند.
- روند متعادل: خط میانگین متحرکت قیمت بالای ۵۰ باقی می‌ماند.
- روند ضعیف: خط میانگین متحرکت قیمت بالای ۲۰۰ باقی می‌ماند.
به این ترتیب می‌توان بازه‌های قیمتی را روی نمودار شناسایی کرد و بهترین نقطه برای بازکردن معامله را به‌دست آورد.
نکته شماره ۳: منطقه ارزش را مشخص کنید
در یک روند صعودی، منطقه ارزش جایی است که احتمال فشار خرید و افزایش قیمت وجود دارد.
- در یک روند صعودی قوی، منطقه ارزش روی میانگین متحرک ۲۰ MA است.
- در یک روند متعادل، منطقه ارزش می‌تواند روی میانگین متحرک ۵۰ MA باشد.
- در یک روند ضعیف، منطقه ارزش روی میانگین متحرک ۲۰۰ MA خواهد بود.
دقت کنید که این منطقه یک بازه قیمتی را پوشش می‌دهد و صرفا یک سطح خاص نیست.
نکته شماره ۴: تریگر معامله و زمانبندی پولبک
تریگر پولبک چیست؟ تریگر یا ماشه معامله الگویی است که شما را بعد از برآورده‌شدن همه شرایط وارد معامله می‌کند. لازم نیست چیزی را پیچیده کنید؛ می‌توانید تریگر را روی نقطه پولبک یا بریک اوت بگذارید:
- تریگر در روند قوی: در بازارهایی که روند قوی دارند، پولبک‌ها ضعیف‌اند و خط میانگین محرک آنها بالای ۲۰ MA (در روند صعودی) باقی می‌ماند. این یعنی خرید روی پولبک کمی سخت‌تر است و روند اصلی خیلی زود آغاز می‌شود.
- تریگر در روند متعادل: در روند متعادل، پولبک‌ها هم متعادل هستند و تا مقاومت ۵۰ MA یا به حمایت قبلی برخورد می‌کنند. بنابراین باید در این نقاط به‌دنبال فرصت خرید باشید. سپس می‌توانید برای ورود به معاملات خرید روی نمودار دنبال الگوهای بازگشتی صعودی مثل چکش بگردید.
- تریگر در روند ضعیف: در این روندها پولبک‌ها حسابی جاندار هستند و می‌توانند تا خط ۲۰۰ MA یا حمایت قبلی را دوباره لمس کنند.
نکته شماره ۵: انتخاب نقطه خروج مناسب
بعد از بازکردن معامله دو شرایط برای خروج از بازار پیش می‌آید که باید استراتژی مناسبی برای هریک از آنها داشته باشید. زمانی که اوضاع مطابق میلتان پیش می‌رود و زمانی که نمی‌رود!
باید بپذیرید که پس از ورود به معامله، این احتمال وجود دارد که بازار علیه شما حرکت کند. وقتی اوضاع آنطور که انتظار دارید پیش نمی‌رود، احتمالا مات و مبهوت می‌مانید که کجا باید از معامله خارج شوید! بهترین پاسخ زمانی است که تنظیمات معامله به‌هم بخورد. برای مثال در بازارهای روند قوی که منطقه ارزش حدودا ۲۰ MA است، اگر قیمت دارایی این خط را هم به پایین بشکند، باید هرچه سریع‌تر از معامله خارج شوید.
اما زمانی که همه‌چیز طبق انتظار شما و به نفع شما پیش می‌رود، چطور باید از معامله خارج شوید؟ راه بستن معامله پولبک چیست؟
- در بازارهای روند قوی: در این شرایط بهتر است سوار روند شوید؛ چون پولبک‌ها عمقی ندارند و خیلی زود روند اصلی آغاز می‌شود. استاپ لاس را روی ۲۰ MA بگذارید و وقتی معامله را ببندید که قیمت زیر این خط بسته شود.
- در بازارهای روند متعادل: در این شرایط بازار قبل از نوسان‌های شدید، از معامله خارج شوید و اصطلاحا نوسان بگیرید. می‌توانید استاپ لاس را روی ۵۰ MA تنظیم کنید؛ اما یادتان باشد پولبک‌ها در این بازار عمق نسبتا بیشتری دارند.
- در بازارهای روند ضعیف: در این شرایط بازار بهتر است فکر آنکه سوار روند شوید را از سر بیرون کنید. چون اغلب پولبک‌ها فوق‌العاده عمیق‌اند و احتمالا شما را از معامله باز نگه می‌دارند. در عوض دنبال نوسان‌گیری روی مقاومت یا نوسانات قبلی باشید.
مزیت‌ها و معایب پولبک چیست؟
بیایید ببینیم مزیت‌ها و معایب پولبک چیست. جالب است بدانید معایب این الگوی پیچیده به مراتب بیشتر از مزیت‌های آن است؛ به‌خصوص برای معامله‌گران مبتدی.
مهم‌ترین مزیت خرید و فروش در پولبک
پولبک‌ها به معامله‌گران فرصت می‌دهند در روند صعودی با قیمت کمتری خرید کنند و در روند نزولی با قیمت دارایی خود را به قیمت بالاتری بفروشند. فرض کنید شروع یک روند صعودی را از دست داده‌اید و می‌خواهید وارد بازار شوید. قیمت در روند صعودی مدام حرکت می‌کند و هر سقف جدید شانس کمتری برای خرید با قیمت مناسب باقی می‌گذارد. پولبک، درست همان دوره‌ای که بازار یک عقب‌نشینی جزئی دارد، بهترین فرصت برای خرید با قیمت پایین‌تر یا فروش با قیمت بالاتر است.
مهم‌ترین مشکل خرید و فروش در پولبک
چه کسی می‌تواند پولبک را از بازگشت روند تشخص دهد؟ وقتی قیمت خلاف جهت روند اصلی حرکت می‌کند، چطور باید فهمید این حرکت در واقع یک پولبک کوتاه است یا نشانه‌ای از بازگشت روند اصلی؟ تشخیص این دو مخصوصا برای افراد تازه‌کار اصلا راحت نیست. پیش‌بینی شروع و پایان پولبک سخت است و اگر آن را اشتباه تشخیص دهید، اگر واقعا روند اصلی تغییر کرده باشد، متحمل ضرر‌های سنگین خواهید شد.
فرق Pullback و Throwback چیست؟
پولبک و تروبک بیشتر معامله‌گران را گیج می‌کنند؛ در حالی که به دو مفهوم کاملا متفاوت اشاره دارند. پولبک زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت برای مدت‌زمان کوتاهی خط حمایت را به سمت پایین بشکند. در این حالت بعد از بازگشت قیمت، خط حمایت تبدیل به مقاومت می‌شود. تروبک زمانی رخ می‌دهد که قیمت خط مقاومت را به سمت بالا بشکند و دوباره برگردد. در این حالت خط مقاومت به حمایت تبدیل می‌شود. به لحاظ تئوری پولبک در روندهای صعودی و تروبک در روندهای نزولی اتفاق می‌افتد، با این حال بسیاری از معامله‌گران هر دو را پولبک می‌نامند.
مقاله مهم ترین تفاوت ارز دیجیتال و فارکس چیست؟ را از دست ندهید.
کلام آخر
یکی از مهارت‌های معامله‌گر این است که بداند پولبک چیست؟ چطور باید پولبک‌ها را شناسایی کند و با آنها معامله کند. خوشبختانه نمودارهای قیمتی پر از پولبک هستند و با کمی تمرین می‌توان در یک نگاه آنها را تشخیص داد. شناسایی این نقاط سناریوهای معاملاتی بیشتری پیش رویتان می‌گذارد که به سودهای خوبی ختم می‌شوند. حتی می‌توانید ابزارهای مختلف را با هم ترکیب کنید و در نهایت به سیگنال‌های قوی‌تر و مطمئن‌تری برسید.
حالا شما برای ما بگویید. تا به حال روی این نقاط معامله کرده‌اید؟ به نظرتان معامله‌گری که قصد دارد از این پولبک‌ها سود کسب کند، چه نکات مهمی را باید بداند؟ منتظر شنیدن نظرات شما عزیزان هستیم.
