مقامات اسرائیلی با توجه به اینکه ایران در حال تغییر مسیر است و به طور جدی امضای توافق هسته ای با غرب را بررسی می کند ، در مورد اینکه آیا این واقعاً نمایانگر توانایی مذاکرات برای پیشروی و منتهی به توافق امضا شده است یا خیر، اختلاف نظر دارند.
مقامات ارشد اسرائیل به هاآرتص گفتند که پاسخ ایران به پیش نویس نهایی ارسال شده توسط اتحادیه اروپا در روز دوشنبه نشان می دهد که این کشور در حال تغییر رویکرد خود است. علاوه بر این سایر مقامات اظهار داشتند : «راهی در حال توسعه است که می‌تواند به توافق منجر شود، حتی اگر احتمال آن کم باشد».
یکی از مقامات تصریح کرد: «این واقعیت که اروپا و ایالات متحده مایلند به تماس ها ادامه دهند و آخرین پیش نویس را به عنوان نسخه نهایی اعلام نکردند چراکه قابل تغییر نیست، نشان می دهد که آنها به این سرعت ایرانی ها را بیرون نمی کنند.
این واقعیت که تمایل آمریکا و اروپا برای تجدید مذاکرات زیاد است، در نهایت احتمال دستیابی به توافق را افزایش می‌دهد، حتی اگر در حال حاضر احتمال به ثمر رسیدن آن زیاد نباشد. ”
در نتیجه مذاکرات وین، مقامات اورشلیم در روز گذشته از انتشار بیانیه‌های عمومی در مورد پیامدهای تماس‌های جاری بین ایران و ایالات متحده خودداری کردند. پس از پاسخ ایرانیان به اتحادیه اروپا، وزیر دفاع بنی گانتز روز سه شنبه با همتای آمریکایی خود، لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در مورد “ضرورت اقدام برای جلوگیری از پیشرفت ایران در دستیابی به سلاح هسته ای” صحبت کرد.
عیال هولاتا مشاور امنیت ملی قرار است هفته آینده برای گفتگو در این زمینه به ایالات متحده سفر کند. مقامات اسرائیلی نگرانند که اتحادیه اروپا به سمت یکی از خواسته های اصلی ایران یعنی پایان تحقیقات آشکار آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران منحرف شود. اما منابع می گویند بعید است که ایالات متحده تعهد خود را مبنی بر تعطیل نکردن این تحقیقات لغو کند.
سه خواسته ایران
طبق گزارش منابع آگاه تهران سه شرط در مورد پیشنهاد اروپا ارائه کرده است. اول: درخواست ایران برای لغو تمامی تحریم‌های اعمال شده علیه ایران، از جمله حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی تعیین‌شده توسط ایالات متحده، حتی اگر رئیس‌جمهور جو بایدن شخصاً اعلام کرد که ایالات متحده سپاه پاسداران را در این فهرست حذف خواهد کرد. خواسته دوم این است که تحقیقات آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد سایت های هسته ای مشکوک مسدود شود.
سومین خواسته ضمانت ایالات متحده برای عدم خروج مجدد از توافق و در نتیجه تضمین در برابر اعمال مجدد تحریم هایی است که لغو شده اند. هدف از این خواسته این است که به تهران اجازه دهد اقتصاد خود را در درازمدت بازسازی کند و “شبکه ایمن” برای شرکت های بین المللی که می خواهند با ایران تجارت کنند اما از اعمال تحریم ها علیه خود در آینده می ترسند، فراهم کند.
مقامات اسرائیل پاسخ ایران را پیش‌بینی می‌کردند: در حالی که اتحادیه اروپا تلاش می‌کرد پاسخ «آری یا نه» را دریافت کند، اما ایران در تلاش برای کشاندن طرف‌ها به دور دیگری از مذاکرات پاسخ داد: «بله، اما». یک مقام ارشد اسرائیلی هفته گذشته نسبت به چنین احتمالی هشدار داد و گفت: «اسرائیل امیدوار است که قدرت‌ها اجازه ندهند ایرانی‌ها مجددا مذاکره را طولانی کنند و بفهمند که ایرانی‌ها به دنبال توافق نیستند.»
هفته گذشته مقامات اسرائیلی ارزیابی کردند که با وجود اینکه مقامات ایرانی و نمایندگان وزارت امور خارجه و شورای امنیت ملی برای پیشبرد توافق اقدام می‌کنند، رهبر معظم انقلاب علی خامنه‌ای موضع خود را تغییر نداده و همچنان به مخالفت با هر توافقی ادامه می‌دهند.
یک مقام ارشد هفته گذشته گفت: «بین رهبر [مقام معظم رهبری] و سطوح تحت امر او اختلافاتی وجود دارد و برخی از این [مقامات] علاقه مند به دستیابی به توافق هستند». این مقام مسئول گفت: اقدامات اعمال فشار بر ایران در چند وقت اخیر محصول همکاری اسرائیل و قدرت ها است و می توان دید که نتایج این اقدامات در ایران احساس می شود. این مقام در آن زمان تایید کرد که اسرائیل احتمال بازگشت ایران به توافق هسته ای را رد نکرده است. وی افزود: «اسرائیل مدتی است خود را برای چند سناریو مختلف و پیامدهای عملیاتی ناشی از آن آماده کرده است.
