اگر به تازگی وارد بازار بورس شده باشید و تحلیل تکنیکال (فنی) را برای ترید کردن انتخاب کرده باشید، یکی از پرکاربردترین اصطلاحاتی که به گوشتان می­خورد، خط روند در بورس است. خطوط ترند بخش مهمی از تحلیل فنی و معامله بر اساس نمودارها هستند که اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند، ابزاری مفید، شفاف و نسبتاً ساده برای معامله­گران به حساب می­آیند و در غیر این صورت، نه تنها کارآمد نبوده، بلکه به ضرر و زیان ختم خواهند شد. از این رو آشنایی با نحوه استفاده از خطوط روند می­تواند معامله­گر را به سمت برد یا باخت هدایت کند. در ادامه این مطلب به معرفی این مفهوم و نحوه استفاده از آن می­پردازیم. با ما همراه باشید.

فهرست عناوین مقاله:

• خط روند در بورس یا ترند لاین چیست؟
• مفهوم خطوط روند در بورس
• چرا توجه به خطوط روند مهم است؟
• نحوه رسم خط روند
• روش‌های ترسیم
• شکست خط روند
• انواع شکست روند
• مثال‌ واقعی از خط روند
• تصمیم­ گیری بر اساس خطوط روند
• خط روند صعودی در بازار بورس
• خط روند نزولی در بازار بورس
• خط روند افقی در بازار بورس
• خط روند جانبی در بازار بورس
• فاصله بین نقاط در خط روند
• قوانین خط روند در بورس
• تفاوت بین خطوط روند و کانال­ها
• محدودیت­های خط روند در بورس
• کلام آخر

خط روند در بورس یا ترند لاین چیست؟

خطوط روند یا Trendline خطوطی هستند که معامله­گران با وصل کردن مجموعه­ای از قیمت­ها روی نمودار تغییرات قیمت سهام ترسیم می­کنند. این خطوط به راحتی قابل تشخیص هستند و معامله­گر بر مبنای خط حاصله ایده تقریباً خوبی از جهت حرکت سهام موردنظر به دست می­آورد. ترندلاین­ها در محور فوقانی یا تحتانی نمودار ترسیم می­شوند و ضمن نمایش بصری از مقدار حمایت و مقاومت در هر بازه زمانی، جهت غالب قیمت را به ما نشان می­دهند.

بگذارید ساده‌تر بگوییم، زمانی که یک سهم در طول یک دوره معاملاتی پیوسته نقاط بیشینه و کمینه بالاتری می­سازد، گفته می­شود که روندی صعودی دارد. با اتصال بالاترین سطوح (نقاط بیشینه) به یکدیگر، یک خط روند ایجاد می­شود که نشان می­دهد میزان تقاضا برای آن سهم زیاد است.

در این حالت معامله­گر زیرک سهم را در یکی از این نقاط کمینه خریداری می­کند و در نقطه بیشینه بعدی می­فروشد. البته می­توان سهم را نگه داشت و سوار بر موج ترند، آن‌قدر صبر کرد تا سود بیشتری به دست آورد. به همین ترتیب زمانی که یک سهم مدام نقاط بیشینه و کمینه پایین­تری می­سازد، روند نزولی بازار آن سهم را در دست گرفته است.

مفهوم خطوط روند در بورس

خط روند در بورس یکی از مهم­ترین ابزارهایی است که توسط تحلیلگران فنی مورد استفاده قرار می­گیرد. می­دانیم که تحلیلگران فنی به جای بررسی عملکرد قیمت سهم در گذشته یا سایر اصول اساسی، به دنبال روندهای مربوط به قیمت هستند تا بتوانند مسیر حرکت قیمت­های بازار را شناسایی کنند. تحلیلگران فنی معتقدند این روندها دوستان ما هستند و شناسایی آن­ها اولین گام ایجاد یک معامله خوب است.

برای ایجاد خط روند، یک تحلیلگر باید حداقل دو نقطه در نمودار قیمت داشته باشد. حال فاصله زمانی بین این نقاط (در ادامه بیشتر به آن می­پردازیم) می­تواند بازه یک یا پنج دقیقه­ای باشد یا ممکن است معامله­گر بخواهد نمودارهای روزانه یا هفتگی را مورد بررسی قرار دهد. فرض کنیم سهم شرکت الف با 35 هزار تومان معامله می­شود و در دو روز به 40 هزار تومان و در سه روز به 45 هزار تومان می­رسد. در این حالت تحلیلگر سه نقطه برای ترسیم دارد که از 35 هزار تومان شروع می‌شود و بعد به 40 و 45 هزار تومان می­رسد.

اگر تحلیلگر بین این سه نقطه قیمت مرزی تعیین کند، روند صعودی قیمت را به چشم خواهد دید. خط روند ترسیم شده شیب مثبت دارد و به تحلیلگر می­گوید که در جهت روند خرید کند. طبیعتاً اگر قیمت سهم شرکت از 35 هزار تومان کمتر شود و فرضاً به 25 هزار تومان برسد، می­توان گفت شیب خط روند منفی است و تحلیلگر باید در جهت روند سهام خود را بفروشد.

چرا توجه به خطوط روند مهم است؟

شاید خط روند در بورس برای افرادی که علمی در مورد آن ندارند، بی­ معنی یا حتی تا اندازه­ای گیج‌کننده باشد، اما نباید فراموش کنیم که این خطوط برای یافتن نقاط ورود و خروج مناسب ابزار بسیار مهمی هستند. همه خطوط ترند به یک اندازه درست نیستند و گاهی خطی که ما آن را روند تصور می­کنیم، چیزی نیست جز حرکت تصادفی بازار. اما اگر یک معامله­گر درک درستی از خطوط روند داشته باشد، توانایی او در یافتن سطوح حمایت و مقاومت به مراتب بیشتر است و به جای آنکه به دنبال قیمت خاصی به عنوان سطح پشتیبانی باشد، به دنبال قیمتی است تا با خط روند مطابقت داشته باشد. این کار فرصت بیشتری برای سودآوری از نقاط شکست ایجاد می­کند.

همچنین این خطوط به معامله­گران در مورد سطوح حمایت و مقاومت سهام ناپایدار اطلاعات خوبی می­دهد. وقتی که قیمت سهام در محدوده محدود و مشخص حرکت می­کند، یافتن نقاط ورود و خروج آسان است. اما وقتی سهامی در روند صعودی قرار گرفته، یافتن این نقاط همیشه واضح و آسان نیست. پس خطوط ترند وضوح بیشتری برای اوراق بهادار ناپایدار به ارمغان می­آورند.

نحوه رسم خط روند

با توجه به اهمیت و کاربرد خط روند روی نمودار بازار مالی، شما به عنوان یک تحلیلگر باید اطلاعات درستی در رابطه با رسم خط روند داشته باشید. شاید تصور کنید که خط روند با یک روش یکسان ترسیم می‌شود. اما بسیاری از تحلیلگران و معامله‌گران بازار مالی از چندین روش مختلف برای ترسیم خط روند استفاده می‌کنند. در واقع این دسته از افراد با توجه به استراتژی معاملاتی خود برای ترسیم روند اقدام می‌کنند.

ولی در کل برای معامله گران مبتدی و افرادی که قصد دارند بدون هیچگونه استراتژی خاصی خط روند را روی نمودار ترسیم کنند، یک روش کلی وجود دارد که در ادامه برای شما بیان می‌کنیم.

1.رسم خط روند با استفاده از نموداهایی که کندل ژاپنی دارند

معمولاً خط روند روی نوعی نمودار بازار مالی رسم می‌شود که در آن کندل‌های ژاپنی قرار دارند.

رسم خط روند نزولی

شما به طور کل برای ترسیم خط روند به دو یا سه نقطه نیاز دارید. زمانی که قصد داشته باشید خط روند نزولی را رسم کنید، باید حدود دو تا سه نقطه بالایی را پیدا کنید تا نتایج حاصل از ترسیم خط روند دقیق‌تر باشد.

رسم خط روند صعودی

این موضوع برای ترسیم خط روند صعودی برعکس است. یعنی حداقل به دو تا سه نقطه پایینی نیاز دارید.

2.رسم خط روند با استفاده از نقاط سقف و کف

روش دیگر برای ترسیم خط روند استفاده از نقاط سقف و کف قیمتی است. در هنگام رسم خط روند باید به دوره‌های زمانی نیز توجه کنید. هرچه تعداد دوره‌های زمانی افزایش پیدا کند، ارزش و اعتبار خط روند بیشتر خواهد بود. به همین منظور پیشنهاد می‌شود که بررسی‌های خود را در دوره‌های طولانی مدت انجام دهید.

روش‌های ترسیم

مشکل بسیاری از تحلیلگران و معامله‌گران بازار ارزهای دیجیتال این است که خط روند درست را روی نمودار پیدا نمی‌کنند. صرفاً کشیدن خط روند به منزله دستیابی به نتایج قطعی و باکیفیت نیست.

• برای اینکه اطلاعات درست‌تر و بهتری از نمودار به دست آورید، باید خط روندی را در نظر بگیرید که تعداد نقاط برخورد آن با خط قیمتی بیشتر باشد.
• علاوه بر این، خط روند نباید با بدنه کندل‌هایی که روی نمودار قرار دارند تقاطع داشته باشد. این موضوع نشان می‌دهد که خط روند شما درست نیست یا بهتر است که خط روند دیگری را انتخاب کنید.
• اگر به دنبال خط روندی هستیدکه اطلاعات جزئی‌تر و بهتری را در اختیار شما قرار دهد، بررسی دوره‌های زمانی ۲۴ ساعته برای شما بهتر خواهد بود. اما اگر می‌خواهید در بلند مدت به یک سرمایه کلان دست پیدا کنید، بهتر است طول دوره‌های بررسی خود را افزایش دهید.
• اگر برای رسم خط روند از سه نقطه استفاده می‌کنید، سعی کنید فاصله نقطه اول و نقطه دوم را طولانی‌تر انتخاب کنید. این کار باعث می‌شود که خط روند شما اعتبار بیشتری داشته باشد.

شکست خط روند

نام دیگر شکست خط روند، «بریک اوت» است. زمانی که نمودار قیمتی از خط روند عبور کرده و آن را بشکند، اصطلاحاً گفته می‌شود که شکست خط روند اتفاق افتاده است. تحلیلگران بازار مالی معمولاً تصمیمات خود را در زمان شکست خط روند عوض می‌کنند.

زیرا با شکسته شدن خط روند توسط نمودار قیمتی، وضعیت بازار به طور کل تغییر می‌کند. مثلاً اگر خط قیمت خط روند را به سمت بالا بشکند، به احتمال زیاد روند در جهت بازار نیز تغییر می‌کند. یعنی ممکن است وضعیت صعودی به وضعیت نزولی تبدیل شده یا وضعیت نوری به وضعیت نزولی تبدیل شود.

انواع شکست روند

شکست روند همیشه به یک شکل اتفاق نمی‌افتد و انواع مختلفی دارد. در ادامه انواع شکست روند را برای شما بیان می‌کنیم تا اطلاعات بیشتری در این باره داشته باشید:

1.شکست خط روند ثابت

خط روند ثابت در واقع همان خطوط حمایت و مقاومتی است که به صورت افقی بر روی نمودار قیمتی رسم می‌شود. برای گرفتن سیگنال‌های معتبر و خوب بهتر است فقط خطوط حمایت قوی را در نظر گرفته و شکست آنها را بررسی کنید.

2.شکست خط روند ثابت

گاهی ممکن است خط روند روی نمودار به شکل ثابت حرکت کند و جهت صعودی یا نزولی نداشته باشد. در این حالت نیز احتمال شکسته شدن خط روند توسط نمودار قیمتی وجود دارد. گاهی اوقات ممکن است یک روند ثابت روی نمودار در دو نقطه مختلف شکسته شود.

به عنوان مثال فرض کنید در ابتدای نمودار، خط روند به شکل ثابت حرکت می‌کند، سپس شکسته شده و جهت نزولی می‌گیرد. در مرحله بعد مجدداً شکل ثابتی به خود گرفته و به حرکت ادامه می‌دهد و در نقطه دوم در جهت صعودی شکسته می‌شود.

3.شکست خط روند صعودی

یکی دیگر از انواع شکست خط روند در نمودار، شکست خط روند صعودی است. در این حالت بازار وضعیت صعودی دارد و قیمت‌ها رو به افزایش است. ممکن است برخورد نمودار قیمتی با خط روند باعث شکسته شدن خط روند شود. معمولاً در این هنگام جهت بازار تغییر می‌کند.

یعنی وضعیت صعودی به وضعیت نزولی تبدیل خواهد شد. اگر به دنبال فرصت مناسبی برای فروش سهام خود هستید، می‌توانید از شکست خط روند صعودی استفاده کنید. زیرا بهترین موقعیت برای خروج از معامله است.

4.شکست خط روند نزولی

شکست خط روند نزولی زمانی اتفاق می‌افتد که نمودار قیمتی با یک روند نزولی قوی برخورد کرده و جهت آن را تغییر دهد. در این حالت جهت بازار از حالت نزولی به سمت صعودی افزایش پیدا می‌کند.

بنابراین اگر می‌خواهید که یک موقعیت مناسب برای ورود به معامله پیدا کنید، شکست خط روند نزولی موقعیت خوبی خواهد بود. در هنگام شکست خط روند نزولی می‌توان پیش‌بینی کرد که قیمت‌ها در آینده افزایش پیدا می‌کند و خرید سهام بهتر از فروش سهام است.

مثال‌ واقعی از خط روند

مثال زیر، نمونه‌ای از خط روند را برای سهام فولاد مبارکه اصفهان نشان می‌دهد. همانطور که می‌بینید، بعد از به پایان رسیدن روند نزولی، روند صعودی آغاز می‌شود. انتهای روند نزولی و ابتدای روند صعودی را می‌توان بهترین موقعیت برای ورود به معامله دانست.

در این حالت از معامله گرانی که سهام مورد نظر را با قیمت کمتری خریداری کرده‌اند، با مشاهده این خط روند با احتمال زیادی از سهام خود خارج خواهند شد و سهم خود را نگه می‌دارند تا در قیمت بالاتری آن را به فروش برسانند.

همچنین افرادی که با توجه به موقعیت بازار تاکنون این سهام را خریداری نکرده بودند، می‌توانند از این موقعیت برای خرید سهام استفاده کنند. زیرا این روند بازگشتی بسیار کم خطر است و برای معامله‌گران مبتدی یا معامله گرانی که نتوانستند پیش بینی درستی از وضعیت بازار داشته باشند، کاملا مناسب است.

تصمیم ­گیری بر اساس خطوط روند

زمانی که در تصمیم‌گیری‌های خود از خط روند در بورس استفاده می­کنیم، تعیین نقاط ورود و خروج دقیق در امتداد روند فعلی به ما کمک می­کند سود خود را حداکثر کنیم. به عنوان مثال به نمودار توجه نگاه کنید.

(تصویر 1)

در طول این روند قیمت سهام از ماه ژوئن تا نوامبر سال 2019 به طور مداوم روند مقاومتی را تجربه کرد. می­توان گفت در این بازه زمانی اگر در نزدیکی یکی از این نقاط مقاومت در امتداد خط روند شورت کردن (Shorting) انجام می­شد، معامله سودآوری بود. اما همان­طور که می­بینیم قبل از دسامبر، سهام از این روند خارج شد و قبل از صعود ماه فوریه، تا حدی ثابت ماند. اما با گذشت زمان و شکستن قیمت سهام به آن سوی خط روند، می‌توان گفت روزهای شورت کردن به پایان رسیده است.

وقتی سهام از خط روند پیروی می­کند، یافتن نقاط ورود یا خروج آسان است. فقط کافی است حرکت­های کوچک را نادیده بگیرید و تمرکز خود را روی نوسانات بزرگ‌تر بگذارید.

خط روند صعودی در بازار بورس

روند صعودی یک حرکت قیمتی است که از اتصال نقاط بیشینه و کمینه بالاتر تشکیل می­شود. یک خط شیب مثبتی دارد و با اتصال دو یا چند نقطه شکل می­گیرد. در این نمودار نقطه کمینه بعدی باید از کمینه قبلی بیشتر باشد تا شیب خط مثبت باشد.

روندهای صعودی همچنین به عنوان سطح پشتیبانی عمل می­کنند و نشان می­دهند که میزان تقاضا حتی با وجود افزایش قیمت رو به افزایش است. مادامی که قیمت­ها بالاتر از خط روند در بورس بمانند، روند صعودی ثابت تلقی می­شود. شکست قیمت به زیر خط روند صعودی حاکی از آن که میزان تقاضا کم شده و ممکن است به زودی تغییری در روند ایجاد شود.

خط روند نزولی در بازار بورس

روند نزولی یک حرکت قیمتی است که از اتصال نقاط بیشینه و کمینه پایین­تر تشکیل می­شود. خط روند نزولی شیب منفی دارد است و از اتصال دو یا چند نقطه تشکیل می­شود. ارتفاع نقطه کمینه دوم باید پایین­تر از اولی باشد تا شیب ترندلاین منفی بماند. روندهای نزولی همچنین به عنوان سطح مقاومت عمل می­کنند و نشان می­دهند که میزان عرضه حتی با کاهش قیمت رو به افزایش است. در این شرایط مادامی که قیمت‌ها زیر خط روند باقی بمانند، روند نزولی ثابت تلقی می‌شود، اما شکست قیمت به سمت بالای خطوط روند نشان می­دهد که میزان عرضه کم شده است و ممکن است به زودی تغییری در روند ایجاد شود.

خط روند افقی در بازار بورس

اگر سهام زیر خط روند معامله شود، خط روند افقی نشان­دهنده یک سطح مقاومت بسیار محکم و اگر سهام بالاتر از خط معامله شود، نشان­دهنده سطح حمایت است. این اطلاعات برای الگوهای مثلثی صعودی یا نزولی که در آن مقاومت یکسان باقی می­ماند و عقب‌نشینی‌ها رفته رفته عمیق­تر می­شوند بسیار مؤثر است، تا جایی که خط روند افقی شکسته یا منجر به بازگشت روند شود.

خط روند جانبی در بازار بورس

حرکت جانبی قیمت که به آن تجمیع و محدوده معاملاتی نیز گفته می­شود، نمودار سهام آن الگوی مستطیلی شکل دارد. در این شرایط بازار عملاً روندی ندارد و قیمت­ها در یک بازه زمانی در محدوده­ای نسبتاً تنگ و جانبی حرکت می­کنند. این بدان معناست که نیروی عرضه و تقاضا تقریباً مساوی و متعادل هستند. البته باز هم برای باز هم تأیید جانبی بودن خط روند در بورس، به دو یا چند نقطه در محور قیمت فوقانی و تحتانی نیاز است.

فاصله بین نقاط در خط روند

نقاط کمینه­ای که برای تشکیل یک روند صعودی و نقاط بیشینه­ای که برای تشکیل روند نزولی مورد استفاده قرار می­گیرند، نباید خیلی از هم فاصله داشته یا خیلی به هم نزدیک باشند. مناسب­ترین فاصله این نقاط از هم به بازه زمانی، میزان حرکت قیمت و ترجیحات شخصی تریدر بستگی دارد. اگر نقاط کمینه (یا بیشینه) بسیار نزدیک به هم باشد، اعتبار واکنش نزولی (یا صعودی) در هاله­ای از ابهام قرار دارد. همچنین اگر فاصله نقاط کمینه از یکدیگر زیاد باشد، رابطه بین این دو نقطه چندان قابل اعتماد نیست.

قوانین خط روند در بورس

• اعتبار سنجی: برای ترسیم خط روند حداقل به دو نقطه و برای تایید روند به یک نقطه سوم نیاز است. هرچه نقاط بیشتری برای ترسیم خط روند مورد استفاده قرار گیرد، سطح حمایت یا مقاومتی که خط روند ایجاد می­کند، معتبرتر خواهد بود.
• زاویه سنجی: مهم­ترین ویژگی خط روند، زاویه و شیب آن است. با افزایش شیب، اعتبار سطح حمایت یا مقاومت کاهش می­یابد. به عبارت دیگر اگر قیمت سهام یک خط روند شدید را بشکند، نمی­توان قاطعانه گفت این تغییر در روند معتبر است یا نه.
• دوره زمانی: برای معاملاتی که بر اساس روند انجام می­شوند، هرچه مدت زمان روند بیشتر در نظر گرفته شود، خط روند از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود. فرضاً خطوط ترند نمودار هفتگی، روندی به مراتب مهم­تر از خطوط ترند روزانه را تعیین می­کند.
• حجم: حجم معاملات نقش مهمی در معاملات مبتنی بر روند دارد. اگر زمانی که قیمت در جهت خط روند صعودی حرکت می­کند، حجم سهام افزایش یابد، روند تأیید می­شود. همچنین اگر وقتی قیمت سهام در امتداد روند نزولی کاهش می­یابد، حجم سهام کم شود، باز هم روند مورد تایید است. اما زمانی که حرکت قیمت در مسیر خط روند نیست و در جهت مخالف حرکت می­کند، افزایش یا کاهش حجم بسته به موقعیت می­تواند نشان­دهنده شکست قیمت باشد.

تفاوت بین خطوط روند و کانال­ها

بر روی یک نمودار می­توان چندین خط روند در بورس رسم کرد. تریدرها با اتصال نقاط بیشینه قیمت، یک خط روند و با اتصال نقاط کمینه یک خط روند دیگر ایجاد می­کنند تا در نهایت یک کانال بسازند. کانال در واقع نمایشی بصری از مقدار حمایت و مقاومت در دوره زمانی مورد بررسی است. در بررسی کانال هم معامله­گران به دنبال نقاط شکست هستند تا حرکت قیمت خارج از محدوده کانال را رصد کرده و بسته به نوع معامله، از آن نقاط به عنوان نقطه ورود (خرید) یا خروج (فروش) استفاده کنند.

محدودیت­های خط روند در بورس

در کنار این همه خوبی، خطوط روند یا ترندلاین­ها همانند سایر ابزارهای معاملاتی با محدودیت­هایی رو به روست و آن این که پیوسته با دریافت داده­های قیمت باید دوباره تنظیم شود و مورد بررسی قرار گیرد. گاهی اوقات خط روند تا مدت زمان طولانی به مسیر ثابت خود (صعودی یا نزولی) ادامه می­دهد، اما در نهایت اگر منحرف شود باید آن را به‌روز کرد.

همچنین دانستن اینکه چه نقاطی را باید به هم وصل کرد، یکی دیگر از محدودیت­های ترندلاین است. معمولاً نقاط داده­ای که معامله­گران برای اتصال انتخاب می­کنند، با هم متفاوت است. مثلاً برخی از تریدرها از پایین­ترین قیمت­ها استفاده می­کنند، در حالی که برخی دیگر فقط پایین­ترین قیمت­های پایانی سهم در دوره را در نظر می­گیرند. آخرین مورد اینکه خطوط روندی که در بازه­های زمانی کوچک­تر رسم می­شوند، تا حدی به حجم سهم حساس هستند. یعنی می­توان انتظار داشت خطی که روی حجم پایین ترسیم شده، با افزایش حجم در طول دوره به راحتی شکسته شود.

کلام آخر

پس از مطالعه این مقاله دریافتیم که خط روند در بورس به هیچ‌وجه علم دقیقی نیست و نمی­توان به طور صد در صد به آن استناد کرد، زیرا نمی­توانیم قاطعانه بگوییم که سهام چه زمانی خط روند را معکوس می­کند. اما این مفهوم کار معامله را برای تریدرها تا حد زیادی راحت کرده است، زیرا خطوط ترند شناسایی مناطق حمایت و مقاومت را آسان­تر کرده و به این ترتیب استرس ناشی از یافتن نقاط ورود و خروج را تا حد زیادی کاهش می­دهند. فقط باید در نظر داشت که مانند سایر استراتژی‌های معاملاتی، خطوط روند نیز کامل نیستند و هر زمان بازار تصمیم بگیرد حرکتی تصادفی و غیرقابل پیش­بینی داشته باشد، حتی بهترین برنامه­های معاملاتی خنثی خواهند شد.

یکی از استراتژی های معاملاتی تکنیک ریسک فری است.حالا اینکه تکنیک ریسک فری چیست و چگونه باید از آن استفاده کرد؟ را برای مطالعه به شما پیشنهاد میکنیم.

منبع: warriortrading