مقدمه آموزش فیبوناچی
تجزیه و تحلیل فنی یا تکنیکال حوزهای وسیع پر از ابزارهای تحلیلی است که سعی دارند حرکت قیمت سهم در آینده را با توجه به حرکات قیمت در گذشته پیشبینی کنند. سری فیبوناچی یکی از این ابزارهاست که با گذر زمان امتحان خود را پس داده است. اصطلاحات سطح اصلاح فیبوناچی، نسبت طلایی، سطوح حمایت و مقاومت همگی از اصطلاحات بسیار محبوب و پرکاربرد در دنیای معاملات آنلاین هستند که به احتمال فراوان در طول یادگیری نحوه معامله سهام یا ارز دیجیتال به روش تحلیل تکنیکال با آنها برخورد کردهاید. در این مقاله قصد داریم به آموزش فیبوناچی بپردازیم، ببینیم که سری فیبوناچی چیست و معامله گران چگونه از این اعداد برای تصمیم گیری در مورد معاملات استفاده میکنند.
فهرست عناوین مقاله:
- معرفی سری فیبوناچی
- مفاهیم پایه آموزش فیبوناچی
- آموزش فیبوناچی: نحوه عملکرد نسبتهای فیبوناچی
- دلیل شهرت دنباله فیبوناچی
- تشکیل مارپیچ فیبوناچی (زادوولد خرگوش ها)
- کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- علت پرکاربرد بودن فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- انواع فیبوناچی
- مثال فیبوناچی
- ریتریسمنت زمانی داخلی ret و خارجی
- تفاوت بین سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) فیبوناچی
- سطوح اصلاح فیبوناچی و پیشبینی قیمت سهام
- معایب استفاده از اصلاح فیبوناچی
- کلام آخر
معرفی سری فیبوناچی
لئوناردو د پیزا راهب قرن 12 بود که نزد دوستانش به نام فیبوناچی شناخته میشد و شهرت امروز آن مدیون کشف دنباله عددی جذابی است که در ریاضیات و سایر پدیدههای طبیعی دیگر به چشم میخورد. فیبوناچی زمانی که مشغول مطالعه هرم بزرگ گیزه بود، نسبت بینظیری از اعداد را کشف کرد که امروزه به احترام او آن را سری فیبوناچی مینامیم. مجموعه اعداد 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144، 233، 377، 610 و الی آخر که در آن عدد بعدی حاصل جمع دو عدد قبلی است و این روند به ترتیب ادامه مییابد.
در همین دنباله، اگر عددی بر عدد دیگر تقسیم شود، نسبتی ثابت تولید میکند که معادل 0.6180345 است و از آن به عنوان «نسبت طلایی» یاد میشود. این نسبتها در بسیاری از مطالعات چه در ریاضیات و چه در سلسله رویدادهای طبیعی یافت میشوند.
مفاهیم پایه آموزش فیبوناچی
اولین مفهوم پایه آموزش فیبوناچی، معرفی سطح اصلاح است. سطوح اصلاح اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci Retracement) یکی از استراتژیهای محبوب در بین معاملهگرانی است که اساس معاملات آنها بر مبنای تحلیل تکنیکال است. عملکرد اینها بر اساس مجموعهای از اعداد کلیدی است که در قرن سیزدهم توسط ریاضیدان مشهور لئوناردو فیبوناچی تعیین شده است. ترتیب اعداد در سری فیبوناچی در قالب یک نسبت بین اعداد سری معرفی میشود.
در تجزیه و تحلیل فنی یا همان تکنیکال، اصلاح فیبوناچی دو نقطه پیوت در نمودار سهام (معمولاً یک قله و یک دره) را گرفته و فاصله عمودی آنها را بر نسبتهای کلیدی فیبوناچی 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و %100 تقسیم میکند. پس از مشخص شدن این سطوح که آنها را سطوح اصلاح فیبوناچی مینامیم، تعدادی خطوط افقی ترسیم شده و از آنها برای شناسایی سطوح احتمالی حمایت و مقاومت استفاده میشود.
البته این سطوح در تحلیل تکنیکال به شکلهای دیگری نیز مورد استفاده قرار میگیرند. به عنوان مثال استفاده از آنها در الگوهای گارتلی و نظریه موج الیوت تا حد زیادی رایج هستند. به این شکل که پس از حرکت قابل توجه قیمت به سمت رشد یا افت، این تحلیل فنی نشان میدهد که اصلاحات در نزدیکی برخی از سطوح فیبوناچی خاص اتفاق میافتند.
در نظر داشته باشید که سطوح اصلاح فیبوناچی قیمتهای ایستایی هستند که برخلاف میانگین متحرک تغییر نمیکنند و این ماهیت استاتیک سطوح قیمت، امکان شناسایی سریع و آسان آنها را برای معاملهگر فراهم میکند. آموزش فیبوناچی و شناسایی این سطوح به معامله گران و سرمایه گذاران کمک میکند تا حین آزمون و بررسی سطح قیمتها، پیشبینی و واکنشهای محتاطانه ای داشته باشند، چرا که این سطوح نقاط عطفی هستند که انتظار میرود بازگشت یا شکست قیمت اتفاق بیفتد.
کمان فیبوناچی (Fibonacci arcs) چیست؟
همانطور که از نامش پیداست، قوس یا کمان فیبوناچی خطوط منحنی هستند که از آنها برای پیشبینی سطوح مقاومت و حمایت استفاده میشود. برای ترسیم این قوسها ابتدا نقاط بالا و پایین نمودار تعیین شده و با خطی به یکدیگر متصل میشوند، سپس منحنی های نیم دایرهای، این خط را در سطوح 38.2، 50، و 61.8 درصد قطع میکنند. تفاوت بین کمان فیبوناچی و سطح اصلاح فیبوناچی در این است که سطوح اصلاح سطوح افقی هستند که در طول زمان ثابت میمانند، اما کمانها فقط یکبار از نقطه تقاطع میگذرند و برای دورههای دیگر، بر اساس شعاع کمان رسم شده حرکت میکنند. این یعنی کاملاً داینامیک هستند.
فن فیبوناچی (Fibonacci fans) چیست؟
پس از تعیین نقاط بیشینه و کمینه قیمت در نمودار، کافی است از راست ترین نقطه نمودار یک خط عمودی رسم کنید. خط را به سطوح 38.2، 50 و 61.8 درصد تقسیم کنید، سپس یک خطوط عمودی دیگر از سمت چپترین نقطه رسم کنید و از این نقاط عبور دهید. خطوط عمودی نشاندهنده سطوح حمایت و مقاومت هستند. در ادامه این آموزش فیبوناچی، به ترسیم خطوط فن میپردازیم:
1- یک روند را انتخاب کنید.
2- سه سطح افقی فیبوناچی (61.8، 50 و 38.2 درصد) مربوط به آن روند را مشخص کنید.
3- یک خط عمودی رسم کنید که در نقطهای پایانی روند از این سطوح عبور کند.
4- سه خط رسم کنید، هر کدام نقطه آغازین روند شروع شوند و از یکی از نقاط تقاطع خط عمودی با سطوح فیبوناچی عبور کنند.
اکنون که فنهای فیبوناچی خود را رسم کردهاید، میتوانید از آنها برای نمایش سطوح حمایت و مقاومت احتمالی در معاملات فارکس خود استفاده کنید.
فیبوناچی زمانی (Fibonacci Time Zones) چیست؟
فیبوناچی زمانی مجموعهای از خطوط عمودی است. برای ترسیم این خطوط، باید نمودار قیمت به بخشهایی تقسیم شود که فاصله آنها از یکدیگر مطابق دنباله فیبوناچی تعیین میشوند. خطوط عمودی زمانهایی را نشان میدهند که انتظار میرود نوسان قیمت حرکت قابل توجهی داشته باشد. این مناطق زمانی بر اساس توالی اعداد فیبوناچی و نسبت طلایی به دست میآیند.
آموزش فیبوناچی: نحوه عملکرد نسبتهای فیبوناچی
قبل از اینکه بفهمیم چرا این نسبتها برای تقسیم انتخاب شدهاند، بیایید یکبار دیگر سری اعداد فیبوناچی را با هم مرور کنیم. دنباله اعداد فیبوناچی به شرح زیر است:
0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144 و غیره. این دنباله تا بینهایت ادامه دارد. با اندکی دقت درمییابیم که یکی از ویژگیهای قابل توجه این دنباله عددی این است که هر عدد تقریباً 1.618 برابر بزرگتر از عدد قبلی است. این رابطه مشترک بین هر اعداد در سری، پایه نسبتهایی است که در آموزش فیبوناچی و تحلیلهای فنی برای تعیین سطوح اصلاح از آنها استفاده میشود.
- نسبت کلیدی فیبوناچی 61.8% با تقسیم عددی در مجموعه به عدد بعدی به دست میآید. مثلاً 21 تقسیم بر 34 برابر است با 0.6176 یا 55 تقسیم بر 89 برابر است با 0.61798.
- نسبت 38.2% با تقسیم یک عدد در سری به دو عدد بعدتر از خودش به دست میآید. به عنوان مثال 55 تقسیم بر 144 تقریباً معادل 0.38194 خواهد بود.
- نسبت 23.6% با تقسیم یک عدد در سری به سه عدد بعدتر از خودش به دست میآید. به عنوان مثال 8 تقسیم بر 34 برابر است با 0.23529.
- نسبت 50% با یافتن حد وسط بین 61.8% و 38.2% به دست میآید: 50% = (2÷ (61.8% + 38.2%))
- نسبت 74.6% با این سطح با یافتن فاصله 38.2 درصد و 23.6 درصد (14.6% = 23.6% – 38.2%) و افزودن آن به 61.8 درصد (76.4% = 14.6% + 61.8%) تعیین میشود.
- نسبت 100% با تعیین محل شروع روند قبلی به دست میآید.
تعیین همه این شش سطح اصلاح فیبوناچی، سطوح حمایت و مقاومت بالقوهای برای ما فراهم میکند که میتوانیم در معاملات فارکس برای تعیین زمان ورود و خروج از معاملات از آنها استفاده کنیم.
مطالعه مقاله فیبوناچی اکستنشن چیست؟ و چگونه در معاملات از آن استفاده کرد؟ از دست ندهید.
دلیل شهرت دنباله فیبوناچی
علاوه بر اینکه نمودارهای فیبوناچی در بازار ارزهای دیجیتال بسیار مشهور هستند، دنباله فیبوناچی نیز از شهرت خاصی برخوردار است. البته اکثر شهرت دنباله فیبوناچی به علت مسائل و پیچیدگیهای مربوط به ریاضی است. دنباله فیبوناچی از یکسری رشته اعداد تشکیل شده است. تشکیل این سری اعداد بسیار آسان است. کافی است که برای به دست آوردن عدد سوم دو عدد قبلی را با یکدیگر جمع کنید.
برای تشکیل هر یک از اعداد بعدی میتوان این کار را انجام داد. فقط عدد اول و دوم در دنباله فیبوناچی از این محاسبات به دست نمیآیند. مقالات و گزارشاتی که طی چند سال گذشته بر روی دنباله فیبوناچی انجام شده است نشان میدهد که این دنباله از نظم موجود در جهان هستی پیروی میکند. در واقع این قانون فیبوناچی میتواند ثابت کند که همه چیز در جهان هستی از یک نظم و الگوی خاص تبعیت میکند.
این موضوع باعث شد که به مرور رشته اعداد فیبوناچی مشهور شوند و در حرفههای مختلف مثل بازار ارز دیجیتال راه پیدا کنند. با ادامه دادن اعداد و رسم شکل فیبوناچی، به یک مارپیچ تو در تو میرسیم که نسبت قطر هر مارپیچ به مارپیچ بعدی برابر با ۱.۶۱۸ است که به آن نسبت طلایی گفته میشود. این نسبت طلایی عدد فی نیز نامیده میشود. نسبت طلایی در واقع ارتباط بین مجموعه اعداد در دنباله فیبوناچی است.
تشکیل مارپیچ فیبوناچی (زادوولد خرگوش ها)
شاید برای شما سؤال پیش بیاید که مارپیچ فیبوناچی چگونه تشکیل میشود. همانطور که میدانید، اعدادی که در دنباله فیبوناچی نوشته میشود از یک قانون خاص الگوبرداری میکند. کافی است از این اعداد برای ساخت مربع استفاده کنید.
ریاضیدانان متوجه شدند تمامی مربعهایی که با کمک دنباله فیبوناچی ساخته میشوند نیز دارای یک نظم خاص هستند و از یک الگوی مشخص پیروی میکنند. به عنوان مثال مربع ۲و ۲، مربع ۴ را ایجاد میکنند یا مربعهای ۴ و ۶، مربع ۱۰ را ایجاد میکنند.
بعد از این که مربعها به طور کامل تشکیل شد و تا حد مشخصی ادامه پیدا کرد، کافی است دقیقا به اندازه طول هر ضلع مربع، کمانی به سمت بیرون رسم شود. اگر این کار را انجام دهید، در ادامه خواهید دید که یک شکل مارپیچی به وجود میآید.
زاد و ولد خرگوش
حالا که در رابطه با تشکیل مارپیچ فیبوناچی صحبت کردیم، بهتر است در رابطه با زاد و ولد خرگوش صحبت کنیم. در واقع فیبوناچی از همان ابتدا قصد بررسی زاد و ولد خرگوش نر و ماده را داشت.
زیرا خرگوش ماده فقط یک ماه دوره بارداری دارد. اگر خرگوش ماده بعد از گذشت فقط یک ماه، یک جفت خرگوش نر و ماده به دنیا بیاورد و از مرگ خرگوشها صرف نظر کنیم، تعداد خرگوشهایی که بعد از یک سال متولد میشوند، مشخص میشود.
فیبوناچی با کمک این دنباله توانست تعداد کل خرگوشها را به دست آورد. فیبوناچی تعداد فرزندان هر خرگوش که یک جفت خرگوش نر و ماده بودند را برابرFn در نظر گرفت. در مرحله بعد، تعداد جفتهایی که در هر ماه به دنیا میآیند را مورد بررسی قرار داد و فهمید که زاد و ولد خرگوشها دقیقاً از دنباله فیبوناچی پیروی میکند.
کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
شاید برای شما جالب باشد که بدانید نمودار فیبوناچی یا این دنباله اعداد، چه ارتباطی با دنیای ارزهای دیجیتال دارد. ما در فضای ارز دیجیتال صرفاً از اعداد مربوط به دنباله فیبوناچی برای بررسی و تحلیل نمودارها استفاده میکنیم. امروزه معامله گران حرفهای به خوبی میدانند که تحلیل فیبوناچی تا چه حد بر پیش بینی نتایج مؤثر است.
از نظر معاملهگران بازار ارزهای دیجیتال، تحلیل تکنیکال فیبوناچی نتایج بسیار دقیق و قدرتمندی در اختیار معامله گر قرار میدهد. به همین دلیل است که اکثر معامله گران تازه کار بعد از ورود به این فضا به دنبال یادگیری و آموزش تحلیل تکنیکال فیبوناچی هستند.
- در واقع معاملهگران، ترازهای مربوط به تحلیل تکنیکال فیبوناچی را روی نمودار قیمتی قرار میدهند. ابزار فیبوناچی به معاملهگران کمک میکند تا بر اساس یک الگوی زمانی خاص، تغییرات قیمتی و جهت آینده بازار را پیش بینی کنند.
- حتی معاملهگران از طریق فیبوناچی امکان تاثیرگذاری بر بازار ارزهای مالی را نیز دارند و از این طریق سودآوری بیشتری خواهند داشت.
علت پرکاربرد بودن فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
اگر یک معاملهگر مبتدی و تازه کار هستید و اطلاعات چندانی در رابطه با ابزارهای تحلیل تکنیکال ندارید، باید بدانید که ابزار تحلیل تکنیکال فیبوناچی نسبت به سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال کاربرد و اهمیت بیشتری دارد. در بازار ارزهای دیجیتال، ابزار فیبوناچی اهمیت و تاثیر بیشتری بر معاملهگران دارد و نتایج دقیقتری را به آنها نشان میدهد.
از خودتان بپرسید که هدف معاملهگران برای استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال مثل اندیکاتورها چیست؟ اصلاً چرا معامله گران به خود زحمت میدهند تا از این ابزارها استفاده کنند؟
در واقع معامله گران به دنبال قطعیت در پیشبینی جهت و روند بازار هستند و قصد دارند به یک تصمیم بهتر برسند. برخی از ابزارهای تحلیل تکنیکال نتایج دقیقی را در اختیار تحلیلگران قرار نمیدهند و این به نفع یک معاملهگر حرفهای نیست که روزانه حجم وسیعی از معاملات را انجام میدهد. با کمک این ابزار تحلیل تکنیکال، شما حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از روند آیندۀ بازار مطمئن خواهید شد. به همین دلیل است که ابزار تحلیل تکنیکال فیبوناچی تا این حد در بازار ارزهای دیجیتال دارای اهمیت است.
انواع فیبوناچی
ابزارهای فیبوناچی متنوع هستند و معاملهگر میتواند بر حسب نوع فعالیت خود و هدفی که دارد، از یکی از انواع فیبوناچی استفاده کند. در ادامه به طور کامل در رابطه با انواع فیبوناچی صحبت خواهیم کرد:
1. فیبوناچی کمان
فیبوناچی کمان یکی از انواع ابزارهای تحلیل تکنیکال فیبوناچی است که قادر است نسبت های اصلاحی که مقادیر آن را در قسمتهای قبل مشخص کردیم را به صورت کمان روی نمودار قیمتی نشان دهد.
ابتدا این فیبوناچی تشخیص میدهد که بازار در وضعیت صعودی قرار دارد یا در وضعیت نزولی واقع شده است.
شکل کمان، به معامله گر نقاط برگشت قیمتی را نشان میدهد. یعنی معاملهگر از روی ساختار و ظاهر کمان میتواند متوجه شود که در کدام نقطه نمودار قیمتی تغییر روند خواهد داشت. برای رسم فیبوناچی کمان، ابتدا باید نقاط ابتدا و انتهای روند نمودار را مشخص کنید و در مرحله بعد کافیسات این دو نقطه را به یکدیگر وصل کنید.
2. فیبوناچی بادبزن
این نوع فیبوناچی معمولاً ترازهای اصلاحی با مقادیر مشخص را دقیقاً مانند خطوط روند نشان میدهد. برای رسم این فیبوناچی، ابتدا باید فیبوناچی بادبزن را از لیست انواع فیبوناچی که روی نمودار قیمتی قرار میگیرد انتخاب کنید و سپس به دنبال کندلهایی باشید که در قسمت ابتدا روند و انتها روند قرار دارند. سپس این دو کندل را به یکدیگر متصل کنید. از فیبوناچی بادبزن برای مشخص کردن بازگشت روند نیز استفاده میشود.
3. فیبوناچی اصلاحی
فیبوناچی اصلاحی در میان انواع فیبوناچی اهمیت بیشتری دارد. با استفاده از درصدهای مختلف فیبوناچی اصلاحی، میتوان اطلاعات دقیقتری در رابطه با آیندۀ روند بازار و نقاط ورود به معامله و خروج از آن به دست آورد. فرض کنید بازار در وضعیت صعودی قرار دارد و به شکل ثابت در حرکت است. همیشه تغییرات قیمت در یک روند خاص یکسان نیست.
یعنی بازار تمایل دارد حرکت یا قیمت روی نمودار اصلاح شود. البته اصلاح قیمت از محدودۀ کف و سقف قیمتی که شما از ابتدا تعیین کردهاید، خارج نخواهد شد. ولی در روند حرکت ما همیشه اصلاح قیمت را خواهیم داشت. برای رسم این فیبوناچی ابتدا روند صعودی یا نزولی بازار را تعیین کنید. اگر روند شما صعودی بود، باید کف قیمتی را به سقف قیمتی متصل کنید و اگر روند شما نزولی بود، باید سقف قیمت را به کف قیمت متصل کنید.
4. فيبوناچی گسترشی (Fibonacci Extension)
یکی از ابزارهای فیبوناچی، فیبوناچی گسترشی است. این ابزار برای بررسی قیمتها در بالای محدوده ۱۰۰ درصد، مورد استفاده قرار میگیرد. همانطور که از نام این نوع فیبوناچی مشخص است، تحلیلگر باید تغییرات و سطوح قیمتی را در فواصل خارج از صفر و ۱۰۰ درصد مورد بررسی قرار دهد.
زمانی که نمودار قیمت از سقف قیمتی عبور میکند، معاملهگر باید به دنبال سطوح مقاومتی جدید باشد. این ابزار فیبوناچی به معاملهگران بازار مالی کمک میکند تا از این طریق سطوح مقاومتی را تشخیص دهند. برای رسم این ابزار کافی است دو نقطه را در نظر بگیرید و بیشترین سقف قیمتی را به عنوان نقطه اول به کف قیمتی به عنوان نقطه دوم متصل کنید. این فیبوناچی را فیبوناچی انبساطی نیز مینامند.
5. فیبوناچی پروژكشن Fibonacci Projection (PRO)
فیبوناچی پروجکشن نیز یکی دیگر از انواع ابزارهای فیبوناچی است که به راحتی روی نمودار رسم میشود. کافی است سه نقطه را انتخاب کنید. این سه نقطه شامل نقطه کف قیمتی، نقطه سقف قیمتی و نقطه اصلاحی هستند. نقطه اصلاحی میتواند روی هر بخش از نمودار قرار بگیرد. مثلاً ممکن است شما روند صعودی را برای رسم نقطه اصلاحی انتخاب کنید. زمانی که این سه نقطه را انتخاب کردید، نقطه سقف را به کف قیمتی یا نقطه کف را به سقف قیمتی متصل کنید و در نهایت هر دو نقطه را به نقطه اصلاحی وصل کنید تا نمودار کامل شود.
6. فیبوناچی کانال Channel
در این نوع فیبوناچی نوع حرکت نمودار قیمتی به صورتی است که گویی درون یک کانال در حال جابجایی و حرکت است. تا زمانی که حرکت و روند بازار ثابت باشد، امکان پیش بینی نقاط حمایت و مقاومت چندان راحت نیست. بنابراین ابتدا باید منتظر شکسته شدن نقاط روی کانال باشید. برای رسم این فیبوناچی باید گزینه کانال را روی نمودار انتخاب کنید. سپس با در نظر گرفتن سه نقطه نمیتوان این فیبوناچی را رسم کرد. نقاط شما باید شامل سقف قیمتی، کف قیمتی و اصلاحی باشد.
مثال فیبوناچی
به عنوان مثال یک روند صعودی را روی نمودار در نظر بگیرید که خط فیبوناچی در آن، ابتدا از نقطه یک، که برابر یک کف قیمتی است، به نقطه ۲ متصل شده است. اگر فرض کنیم روند صعودی از یک نقطه مشخص به سمت عقب بازگشت داشته باشد، میتوان در این لحظه با استفاده از درصدها و نسبتهای فیبوناچی پیش بینی درستی از وضعیت بازار داشت.
فرض میکنیم قیمت تا نسبت 0.382 افزایش پیدا میکند و مجدداً به سمت عقب برمیگردد. اگر این کار چندین بار تکرار شود، میتوان این نسبت را به عنوان یک نقطه مشخص برای جلوگیری از افزایش قیمت ارز دیجیتال در نظر گرفت. بنابراین این نقطه به عنوان نقطه مقاومت مشخص میشود. برای تعیین کردن نقطه حمایت به سمت بالاتر از نسبت 0.382 حرکت کنید و در حدود 0.5 نقطه حمایت را بررسی کنید.
ریتریسمنت زمانی داخلی ret و خارجی
در تحلیل زمانی نمودار قیمتی را باید از دو نوع ریتریسمنت استفاده کنید. در ادامه انواع ریتریسمنت زمانی داخلی و خارجی را برای شما توضیح خواهیم داد.
1. ریتریسمنت زمانی داخلی (ret)
همانطور که گفته شد، در حرکت روند نمودار، اصلاح قیمتی مشاهده میشود و برای بررسی اصلاح قیمتها روی نمودار، از فیبوناچی اصلاحی استفاده میشود. ریتریسمنت زمانی داخلی (ret) به منظور بررسی بازه زمانی در فواصل بین سقف و کف قیمتی مورد استفاده قرار میگیرد. یعنی ما برای تحلیل زمان از سقف و کف قیمتها فراتر نخواهیم رفت. برای این تحلیل، روی دو نقطه اصطلاحی کلیک میکنیم و نقطه اول و دوم را مورد بررسی قرار میدهیم.
2. ریتریسمنت زمانی خارجی (Extention)
اگر بخواهیم بازه زمانی را در فواصل خارج از سقف و کف قیمتی مورد بررسی قرار دهیم، از ریتریسمنت زمانی خارجی (Extention) استفاده میکنیم. روند استفاده به این صورت است که دقیقا مانند مرحله قبل دو نقطه سقف و کف قیمتی را انتخاب میکنیم و در نسبتهای خارج از سقف و کف یا روی خود بازه سقف و کف مورد بررسی قرار میدهیم. معمولا نسبتهای زمانی ۱۰۰ و ۱۶۱٫۸ برای ما مهم هستند.
تفاوت بین سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) فیبوناچی
فیبوناچی گسترشی نقاطی را نشان میدهد که ممکن است قیمتها بعد از یک روند بازگشتی مجدداً تا آنها ادامه پیدا کند (مثلا قیمت از ۸ دلار به ۱۷ دلار میرسد، سپس مجددا به ۱۳ دلار بر میگردد). در حالی که فیبوناچی اصلاحی برگشتی نقاطی را نشان میدهد که روند بازگشتی تا آن نقطه حرکت میکند (از انتهای یک روند شروع شده و تا نقطه خاصی بر میگردد) فیبوناچی برگشتی اصلاحی محدوده روند بازگشت را مشخص میکند.
ولی فیبوناچی گسترشی در واقع تعیین میکند که یک روند بازگشتی که به انتهای خود رسیده است، مجددا با چه مسیری به سمت عقب باز خواهد گشت. درک این موضوع کمی پیچیده و سخت است ولی اگر این جملات را دقیقا از روی نمودار مورد بررسی قرار دهید، خیلی زود متوجه تفاوت بین فیبوناچی گسترشی و اصلاحی برگشتی خواهید شد.
سطوح اصلاح فیبوناچی و پیشبینی قیمت سهام
به دلایل نامعلوم، نسبتهای فیبوناچی که معرفی کردیم، نه تنها در طبیعت، بلکه در بازار سهام هم نقش خاصی ایفا میکنند. معاملهگران فنی سعی میکنند با آموزش فیبوناچی، از این نسبتها برای تعیین نقاط بحرانی استفاده کنند که در آن مومنتوم قیمت سهام احتمالاً در جهت معکوس حرکت خواهد کرد.
سطوح اصلاح فیبوناچی نسبت به سایر ابزارهای معاملاتی فیبوناچی بیشترین استفاده را دارند. این امر تا حدی به سادگی نسبی و البته کاربردی بودن آنها تقریباً در تمام اندازه گیریهای معاملاتی مربوط است. از این سطوح میتوان برای ترسیم خطوط حمایت، شناسایی سطوح مقاومت، ثبت سفارشات توقف ضرر (Stop Loss) و تعیین قیمتهای هدف استفاده کرد. همچنین یک کاربرد دیگر این نسبتها، استفاده به عنوان یک مکانیسم اصلی در استراتژی معامله گری در خلاف جهت روند (Countertrend Trading) است.
خطوط افقی سطوح اصلاح فیبوناچی محل احتمالی سطوح حمایت و مقاومت را نشان میدهند. هر سطح با یکی از نسبتها یا درصدهای بالا مرتبط بوده و نشان میدهد که قیمت تا چه حد از حرکت قبلی عقب افتاده است. در حالت کلی به احتمال زیاد جهتگیری روند قبلی ادامه خواهد داشت، با این حال قیمت دارایی قبل از وقوع به یکی از نسبتهایی که بالا ذکر کردیم، بازمیگردد.
جالب است بدانید که اکثر پلتفرمهای معاملاتی مدرن حاوی ابزاری هستند که به طور خودکار این خطوط افقی را ترسیم میکند. البته علاوه بر نسبتهایی که در بالا توضیح دادیم، بسیاری از معاملهگران از سطح 50% نیز استفاده میکنند. این سطح در حقیقت نسبت فیبوناچی نیست، با این حال معاملهگران از آن استفاده میکنند چون تجربه شده در این سطح اصلاح، قیمت دارایی تمایل دارد در جهت خاصی (در جهت رشد یا افت) حرکت کند.
چگونه سطوح اصلاح فیبوناچی را در نمودار به کار ببریم؟
در تجزیه و تحلیل تکنیکال، سطوح اصلاح فیبوناچی مناطق کلیدی که ممکن است روند حرکت قیمت سهام معکوس یا متوقف شود را معرفی میکنند. از این رو معاملهگر میتواند با مطالعه آموزش فیبوناچی، از این سطوح به عنوان یکی از متداولترین استراتژیهای معاملاتی تکنیکال برای تعیین محل ورود به معامله استفاده کند.
به عنوان مثال اگر معاملهگر متوجه شود که پس از حرکت قابل توجه قیمت، ارزش سهام 38.2 درصد کاهش یافته، با شروع روند صعودی سهام، او تصمیم میگیرد وارد معامله شود. در این حالت سهام به سطح فیبوناچی رسید و زمان مناسبی برای خرید بود، زیرا احتمال آنکه قیمت سهام مجدداً اصلاح شود یا افت اخیر خود را جبران کند، بسیار زیاد است.
معایب استفاده از اصلاح فیبوناچی
علیرغم محبوبیت استفاده سطوح اصلاح فیبوناچی، این ابزارها با معایب مفهومی و فنی همراه هستند که معامله گران به هنگام استفاده باید نسبت به آنها کاملاً آگاه باشند. استفاده از اصلاح فیبوناچی وابسته به طرز فکر معاملهگر است و او میتواند از این شاخص تکنیکال به روشهای مختلف استفاده کند. به کررات معاملهگرانی در بازار وجود دارند که با استفاده از اصلاح فیبوناچی به سود کلان رسیدهاند و اثربخشی آن را تائید میکنند. در عین حال، معاملهگرانی هم وجود دارند که پول خود از دست دادهاند و نسبت به معتبر بودن آن دچار شک و تردید هستند.
در ادامه آموزش فیبوناچی باید بگوییم که اصل اساسی همه ابزارهای فیبوناچی نوعی ناهنجاری عددی است که هیچگونه اثبات منطقی ندارد و همه این نسبتها، اعداد صحیح، توالیها و فرمولهای حاصل از دنباله فیبوناچی صرفاً محصول یک فرایند ریاضی هستند. این امر باعث نمیشود که معاملات فیبوناچی ذاتاً غیرقابل اعتماد باشند، اما برای معاملهگرانی که به دنبال منطقی پشت استراتژی معاملاتی خود هستند، ممکن است چندان قابل استناد نباشد.
علاوه بر این، استراتژی اصلاح فیبوناچی تنها میتواند به اصلاحات، بازگشتها و جهشهای در خلاف جهت روند احتمالی اشاره کند. این سیستم هنوز برای سایر شاخصها را کاملاً تائید نمیکند و سیگنالهای قوی یا ضعیفی ارائه نمیدهد که به راحتی قابل تشخیص باشند.
استدلال دیگر علیه سطوح اصلاح فیبوناچی این است که تعداد آنها زیاد است، در حالیکه روند قیمت در اغلب موارد فقط نزدیک به یکی از آنها معکوس میشود. این باعث میشود معاملهگران مدام در تلاش باشند تا دریابند در حال حاضر کدام یک از این سطوح کارکرد بهتری خواهد داشت.
کلام آخر
ابزارهای معاملاتی فیبوناچی مشابه سایر استراتژیهای معاملاتی جهانی نقاط ضعفی دارد که در این مقاله به بررسی کامل آنها پرداختیم، دیدیم که هیچگونه پشتوانه منطقی پشت این استراتژی نیست و صرفاً به صورت احتمالی برخی از تغییرات بازار را هشدار میدهد. با این وجود بسیاری از معاملهگران از نسبتها و سطوح اصلاح فیبوناچی برای انجام معاملات در روندهای بلندمدت استفاده میکنند و اتفاقاً موفق میشوند.
اصلاح فیبوناچی زمانی که در کنار سایر شاخصها یا سیگنالهای فنی مورد استفاده قرار گیرد، حتی میتواند به مراتب قویتر عمل کند. پیشنهاد میکنیم در مورد آموزش فیبوناچی و ابزارهای آن بیشتر تحقیق کنید تا دریابید چگونه میتوان برای تحلیل بهتر، نقاط قوت آن را درکنار سایر نظریههای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار داد. امیدواریم پس از مطالعه این مطلب، راه مناسبی برای استفاده از سری فیبوناچی جهت بهبود معاملات خود بیابید.
منبع: quantinsti
0%، 23.6%، 38.2%، 61.8%، 78.6%، 100%
برای رسم فیبوناچی باید از ابتدا و انتهای روند پایانی استفاده کرد. در صورتی که روند قبلی در جهت صعودی ایجاد شده باشد، سطح یک درصد یا سطح ۱۰۰ درصد را برای ترسیم فیبوناچی در نظر میگیریم. همچنین پایینترین سطح فیبوناچی میتواند صفر درصد باشد.
در بازار مالی از ابزار فیبوناچی برای موارد مختلفی استفاده میشود. به عنوان مثال پیدا کردن بهترین نقطه برای ورود به معاملات، هدف گذاریهای قیمتی بلند مدت یا کوتاه مدت و همچنین تعیین حد ضرر از مهمترین کاربردهای فیبوناچی هستند.
با کمک ابزارهای فیبوناچی میتوان چند سطح مختلف روی نمودار مشخص کرد. این سطوح مختلف با احتمال بیشتری نسبت به نوسانات قیمتی واکنش نشان میدهند. البته تمامی سطوح فیبوناچی با استفاده از محاسبات ریاضی به دست میآید.