سلام به همراهان عزیز مجموعۀ برنامه‌ریزی مالی و آکادمی G20

امروزه در جهان اتفاقات زیادی در حال وقوع است. من تمام تلاشم را می­کنم تا در جریان همۀ این اتفاقات باشم ولی انگار این اواخر، در هر روز به اندازۀ یک هفته و در هر هفته به اندازۀ یک ماه اتفاق می‌افتد.

اجازه بدهید با کنفرانس مطبوعاتی فدرال رزرو (Federal Reserve) که روزچهارشنبه 26 خرداد،June  16 برگزار شد شروع کنیم. با وجوداین‌که در طول کنفرانس مطبوعاتیِ رئیس فدرال رزرو، جروم پاول (Jerome Powell)، به افزایش قیمت کالاها اشاره شد، اما در اکثر موارد هیچ تغییری ایجاد نشد. فد (Fed) برنامه دارد نرخ بهره را زودتر از موعد مقرر افزایش دهد. اما این یعنی  به جای سال 2024 در سال 2023 این کار انجام می­شود. چیزی نیست که بشود در کوتاه مدت رویش حساب باز کرد.

موضوع مهم‌تر این­که هیچ تغییری در سیاست پولی جاری صورت نگرفت. نرخ بهره نزدیک صفر درصد باقی خواهد ماند و محرک‌های پولی متعدد (یا برنامه‌های حمایتی بازار) تا اطلاع ثانوی ادامه خواهند داشت. با توجه به نظرات پاول تودر جونز  (Paul Tudor Jones)در روز دوشنبه، فد(Fed) نسبت به تورم چندان بی‌تفاوت نبود ولی این ضعیف‌ترین عکس‌العملی است که از آنها انتظار می‌رفت.

مساله این است – فد(Fed) اساساً شبیه به یک پسر نوجوان است که می­خواهد با همه قرار بگذارد ولی به هیچ­کس پایبند نباشد. آنها به‌دنبال بهینه‌سازی اختیارات و قدرت انتخاب خود هستند که به نظر چیز مثبتی است ولی در عین حال سعی دارند به تقاضاهای بزرگ‌ترین فعالان بازارها نیز پاسخ بدهند. منظورم چیست؟ به‌جای این‌که خیلی ساده بگویند”تورم از آنچه انتظار داشتیم بیشتر است و این کاری است که می­خواهیم بکنیم” فد(Fed) گفته است “تورم از آنچه انتظار داشتیم بیشتر است و ما شاید… احتمالا….در صورت امکان در طول دو سال آینده کاری برای آن انجام دهیم”.

صادقانه بگویم این کافی نیست. شرایط دشوار است. این بی‌اعتنایی به بازارها به‌خوبی نشان می­‌دهد که نقطه‌ضعف یک سیاست پولی انعطاف‌پذیر، عدم‌قطعیت و بی‌ثباتی آنها است. نمی­دانیم قرار است چه اتفاقی بیفتد. نمی­دانیم اقتصاددانان و بانک‌های مرکزی قرار است در آینده چکار کنند. حتی خودشان نیز نمی­دانند. و هرگز در همان لحظۀ تصمیم‌گیری نمی‌دانند­ تصمیماتی که می­گیرند درست است یا خیر.

این حقیقت که میلیاردها دلار دارایی و میلیون­ها نفر در دنیا در انتظار شنیدن حرف‌های یک نفر در کنفرانس خبری دیروز بودند مسخره است. این روش منسوخ شده است. و فرزندانمان به این مدل زندگی‌مان خواهند خندید. این به مزایای یک سیاست پولی برنامه‌ریزی شده صحه می‌گذارد. سیاستی که با شفافیت، پیش‌بینی‌پذیری و اطمینان همراه است.

و اما پاول تودر جونز (Paul Tudor Jones) – او صراحتاً اعلام کرد که یکی از جنبه‌های بیت‌کوین که او را ترغیب به سرمایه‌گذاری کرد قطعیت آن است. ما در بیت‌کوین با حدس و گمان پیش نمی‌رویم. دقیقاً می­دانیم که سیاست پولی روز چیست. می­توانیم آن را به‌طور یک‌جانبه تایید و کنترل کنیم. همچنین می­دانیم که تصمیمات پولی آتی چه خواهد بود. هیچ عدم قطعیتی وجود ندارد. این سیستمی است که دقیقا  همان گونه که طراحی شده عمل می­کند. هیچ انسانی نمی­تواند در سیاست پولی آن مداخله کند. هیچ تغییری به خاطر تعبیر نادرست داده‌ها صورت نمی­گیرد. سیاست پولی برنامه‌ریزی شده مصون از عواطف بشری از جمله حرص و ترس است.

شاید الان و در این دوره حرف عجیبی به‌نظر بیاید اما اساسا من معتقدم که در آینده خواهیم دید که بانکدارهای مرکزی جای خود را به تکنولوژی می‌دهند و بانکداری به‌صورت خودکار انجام خواهد شد. این اتفاقی است که برای بیشتر کارمندان دفتری در دنیای نامتمرکز رخ می‌دهد. وقتی می­توانید نظارت گروهی و سیستم‌های شفاف داشته باشید به برنامه‌ریزی متمرکز نیاز نخواهید داشت. تکنولوژی وضع فعلی را بر هم خواهد زد. این اتفاق یک شبه رخ نخواهد داد ولی همگی در مسیر این تغییر هستیم.

نسل­های جوان­تر با گوشی­های هوشمند در دستشان بزرگ می­شوند. آنهاهمین الان هم فکر می­کنند پول نقد مربوط به گذشته‌ها است. در سال‌های آتی زندگی‌شان احتمالا شاهد این هستیم که فکر ­کنند سیاستهای پولی انعطاف‌پذیر و بی ثبات هم چیزی مربوط به گذشته است. چه کسی قطعیت و پیش‌بینی‌پذیری را به عدم قطعیت و غیر قابل پیش بینی بودن ترجیح نمی­دهد؟

خلاصه این‌که فدرال رزرو (Federal Reserve) همان‌طور که در طول سال گذشته می‌گفتم اشتباهاتی داشته است. تورم سریع‌تر از آنچه پیش‌بینی کرده بودند رخ داد. پیش‌بینی‌هایشان درست نبود. با توجه به پیچیدگی ماشین اقتصاد، چیز عجیبی نیست. ولی اکنون با این تصمیم روبه‌رو هستند- که بنشینند و بگذارند اشتباهاتشان ادامه یابد. یا این‌که به اصلاح آن بپردازند و اطمینان حاصل کنند که می­توانند حمایت بیشتری از 45 درصد قشر پایین مردم آمریکا بکنند.

متاسفانه انتخاب آنها این است که با دست روی دست گذاشتن اشتباهاتشان را مضاعف کنند. اقتصاد آمریکا و دیگر اقتصادهای دنیا از این اشتباه جان سالم به در می­برند. ولی شکست محتمل است. مردم در نهایت باید به دنبال سیستم جدیدی باشند. سیستمی که ثبات و ­پیش­بینی‌پذیری بر آن حاکم باشد. دیر یا زود این اتفاق خواهد افتاد.

امیدوارم همگی روز خوبی داشته باشید. تا مطلبی دیگر از سلسله مقالات تخصصی آکادمی تحلیل و ترید G20 خدانگهدار.