تحلیل‌گران بازار سرمایه از ابتدا در پی یافتن راهی برای پیش‌بینی یا تشخیص روند بازار بوده‌اند و به همین منظور الگوها و راهنماهای بسیاری را به عنوان ابزارهای تحلیل تکنیکال ابداع نمودند. به این راهنماها که تفسیر چارت و نمودار بازار را برای ما آسان‌تر می‌کند، اندیکاتور می‌گویند. اندیکاتورها انواع مختلفی دارند و هر کدام اطلاعات گوناگونی را در اختیار ما می‌گذارند. اندیکاتور macd یکی از راهنماهای تشخیص تغییر روند نمودار است. عبارت macd مخفف شده Moving Average Convergence Divergence»» به معنی «همگرایی و واگرایی میانگین متحرک» است. در ادامه قصد داریم این اندیکاتور را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.
فهرست عناوین مقاله :
معرفی اندیکاتور macd
از معروف‌ترین اندیکاتورهای بازار ارز و سهام است که در تحیلیل تکنیکال بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. اندیکاتور macd بیشتر به عنوان یک اندیکاتور تایید‌کننده استفاده می‌شود و بهتر است برای اطمینان از تحلیل خود از آن استفاده کنیم. همانطور که از اسم این اندیکاتور مشخص است، macd از میانگین‌های متحرک تشکیل شده است. همچنین این اندیکاتور یک جزء هیستوگرام نیز دارد که در ادامه در خصوص آن توضیح خواهیم داد.
اندیکاتور macd دو خط میانگین متحرک با بازه‌های زمانی ۱۲ و ۲۶ روزه را رسم می‌کند. خط با میانگین متحرک ۱۲ روزه را اصطلاحا خط MACD و خط با میانگین متحرک ۲۶ روزه را خط Signal می‌نامند. جزء دیگری نیز به نام Signal Length وجود دارد که میزان حساسیت خط Signal به خط MACD را نشان می‌دهد و در حالت پیشفرض بر روی عدد ۹ تنظیم شده است.
قسمت آخر اندیکاتور macd هیستوگرام است که به صورت یک‌سری نمودار میله‌ای از بالا و پایین یک خط فرضی خارج شده‌اند. قسمت‌هایی که از سمت مثبت خارج شده‌اند، معمولا آبی رنگ هستند و آن‌هایی که از سمت منفی خارج شده‌اند را معمولا با رنگ قرمز نشان می‌دهند. این خطوط در واقع اختلاف دو خط MACD و Signal را از یکدیگر نشان می‌دهند. در نقاط تلاقی خطوط نیز شاهد از بین رفتن و صفر شدن مقادیر هیستوگرام خواهیم بود.
نحوه استفاده از اندیکاتور macd
در بازار سهام از هر اندیکاتور بر اساس اطلاعاتی که به ما می‌دهد، می‌توان به روش‌های مختلفی استفاده نمود. چند روش متفاوت نیز برای بهره بردن و استفاده اندیکاتور macd وجود دارد که به هر یک از آنها به صورت جداگانه‌ای اشاره خواهیم کرد.
برخورد خطوط MACD و Signal با یکدیگر
همانطور که گفتیم در نقطه‌ای که دو خط سیگنال و مکدی با یکدیگر برخورد کنند، نمودار هیستوگرام صفر می‌شود و همین موضوع می‌تواند نویدبخش یک تغییر روند در بازار باشد. در صورتی که خط مکدی از سمت پایین خط سیگنال را قطع کرده و از آن عبور کند و در بالای خط Signal قرار بگیرد، در این صورت می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که روند بازار به سمت مثبتی در حرکت است.
در صورتی که در اندیکاتور macd خط سیگنال از سمت پایین بیاید و خط مکدی را قطع کند و سپس در بالای آن قرار بگیرد، در این شرایط می‌توان انتظار ریزش بازار را داشت. البته این موضوع در بسیاری از اندیکاتورها که از میانگین متحرک استفاده می‌کنند دیده می‌شود، برای مثال در ایچیموکو نیز از همین تکنیک برای پیش‌بینی بازار استفاده می‌کنیم.
دریافت سینگال خرید و فروش با استفاده از خط وسط هیستوگرام
یکی از روش‌های بسیار کاربردی که کمتر مورد توجه تحلیل‌گران قرار گرفته است، خرید و فروش بر اساس قرارگیری نقاط تلاقی خطوط مکدی و سیگنال است. برای استفاده از این روش ابتدا نقطه صفر هیستوگرام (جایی که نسبت به نمودارهای میله‌ای هیستوگرام به عنوان مبدا قرار دارد) را به وسیله یک خط افقی تعیین می‌کنیم. سپس چهار حالت متفاوت داریم که در هر یک از آنها به شیوه متفاوتی عمل خواهیم کرد:
- در صورتی که در اندیکاتور macd تلاقی خطوط در بالای خط افقی رسم شده اتفاق بیافتد و خط مکدی از سمت پایین به بالا آمده و خط سیگنال را قطع کند، در این نقطه یک سیگنال خرید قوی داریم و بهتر است که وارد بازار شویم.
- اگر مانند حالت قبل تلاقی خطوط در بالای خط افقی رخ دهد، اما این‌بار خط سیگنال از سمت پایین به بالا بیاید و خط مکدی را قطع کند، وارد پوزیشن فروش نمی‌شویم و در واقع به دلیل قوی نبودن سیگنال فروش به آن اعتنایی نمی‌کنیم.
- در صورتی که خط مکدی از سمت پایین به بالا آمده و خط سیگنال را قطع کند و این اتفاق در پایین خط رسم شده در مبدا هیستوگرام باشد، با اینکه سیگنال خرید صادر شده است اما به دلیل ضعیف بودن، به آن اعتنایی نمی‌کنیم.
- هنگامی که در زیر خط افقی مبدا هیستوگرام خطوط مکدی و سیگنال تلاقی پیدا کنند، به صورتی که خط سیگنال از سمت پایین بیاید و خط مکدی را قطع کند، سپس در بالای آن قرار بگیرد، در اینجا یک سیگنال قوی فروش دریافت می‌کنیم و بهتر است وارد پوزیشن فروش شویم.
در واقع در این حالت خط وسط به عنوان یک فیلتر مانع خروج سگنال‌های ضعیف می‌شود و فقط سیگنال‌های مطمئن را از خود عبور داده و در اختیار شما قرار می‌دهد.
استفاده از واگرایی در اندیکاتور macd
واگرایی بین نمودار قیمت و اندیکاتور macd می‌تواند تغییر روند قیمت در چندین کندل آینده را نشان دهد. اگرچه یافتن واگرایی در نمودار کار آسانی نبوده و استفاده از این تکنیک نیز به عنوان تکنیک اصلی توصیه نمی‌شود، اما در هنگامی که می‌خواهید وارد یک معامله مهم شوید بهتر است واگرایی را نیز پیش از معامله چک کرده و از ضرر احتمالی جلوگیری کنید.
به منظور استفاده از تکنیک واگرایی ابتدا باید روند نمودار قیمت را تعیین کنیم. سپس با استفاده از هیستوگرام یا خط مکدی نیز می‌توانیم صعودی یا نزولی بودن روند اندیکاتور را نیز به دست آوریم. سپس این روندها را با استفاده از خطوط ترید لاین مشخص می‌کنیم. در صورتی که این دو روند مخالف یکدیگر بودند، برای مثال هنگامی که روند اندیکاتور نزولی بوده و روند نمودار قیمت صعودی است، می‌توانیم به تغییر روند نمودار در آینده پی ببریم، که در این مثال توقع داریم که روند صعودی نمودار قیمت در چندین کندل آینده به یک روند نزولی تبدیل شود.
استفاده از واگرایی معمولا در اندیکاتور RSI توصیه می‌شود، به همین دلیل ممکن است که در اندیکاتور macd به نتایج دلخواه خود از این تحلیل تکنیکال دست پیدا نکنیم.
تنظیمات اندیکاتورmacd
همانطور که گفته شد اندیکاتور macd دارای یک سری تنظیمات پیشفرض است که عبارتند از:
- خط (Fast Lenghth) MACD: میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه (۱۲ day EMA)
- خط (Slow Length) Signal: میانگین متحرک ۲۶ روزه (۲۶ day EMA)
- Signal Length: عدد ۹
EMA در واقع کوتاه شده‌ی عبارت Exponential Moving Average بوده و به معنی میانگین متحرک نمایی است. در اینجا برای اختصار به آن میانگین متحرک می‌گوییم. همچنین EMA نسبت به میانگین متحرک معمولی نوسانات قیمت را بیشتر نشان می‌دهد.
موارد بالا تنظیمات پیشفرض اندیکاتور macd بودند، حال در صورتی که بخواهیم نمودار را برای بازه‌های زمانی کوتاه مدت‌تر بررسی کنیم استفاده از تنظیمات زیر توصیه می‌شود:
- خط (Fast Length) MACD: میانگین متحرک نمایی ۶ روزه (۶ day EMA)
- خط Signal (Slow Length) : میانگین متحرک ۱۳ روزه (۱۳ day EMA)
- Signal Length: عدد ۱
همچنین در صورتی که بخواهیم در یک تایم‌لاین طولانی‌تر به استفاده اندیکاتور macd اقدام کنیم، بهتر است تنظیمات آن را به شیوه‌ی زیر درآوریم:
- خط (Fast Length) MACD: میانگین متحرک نمایی ۲۴ روزه (۲۴ day EMA)
- خط Signal (Slow Length) : میانگین متحرک ۵۲ روزه (۵۲ day EMA)
- Signal Length: عدد ۹
مقایسه اندیکاتور macd و RSI
در مطالب قبلی نیز ذکر شد که اندیکاتور macd در واقع رابطه بین دو میانگین متحرک نمایی را به ما نشان می‌دهد. اندیکاتور macd را در دسته اندیکاتورهای مومنتوم قرار می‌دهند به این معنی که این اندیکاتور اندازه حرکت بازار را به ما نشان می‌دهد.
اندیکاتور مقاومت نسبی یا همان RSI نیز در دسته‌ی اندیکاتورهای مومنتوم قرار دارد، با این تفاوت که بیش‌خرید (overbought) و بیش‌فروش (oversold) را به تحلیل‌گران نشان می‌دهد. بازه زمانی RSI به صورت پیشفرض ۱۴ روزه است و می‌تواند بین صفر تا ۱۰۰ در نوسان باشد. در حالی که در MACD یک خط میانی با ارزش صفر برای هیستوگرام داشتیم که می‌توانست دارای مقادیر منفی نیز باشد.
در زمانی که RSI در بازار یک بیش‌خرید را به نمایش می‌گذارد، MACD در آن لحظه ممکن است همچنان افزایش خرید بازار را نشان دهد؛ به همین دلیل است که توصیه می‌شود در کنار مکدی حتما از یک ابزار دیگر مانند RSI نیز برای انجام معاملات استفاده کنید و استفاده آن به تنهایی توصیه نمی‌شود.
مشکلات استفاده از اندیکاتور macd
مثل سایر الگوریتم‌های پیش بینی بازار اندیکاتور macd نیز ممکن است سیگنال‌های کاذب در اختیار تحلیل‌گران قرار دهد. به عنوان مثال پس از یک تلاقی بین خطوط سیگنال و مکدی، در حالی که توقع افزایش قیمت داریم، ناگهان قیمت ریزش می‌کند. اینجاست که مدیریت دقیق سهام، اعمال فیلترها و استفاده از سایر تاییدیه‌ها برای ورود به معامله اهمیت زیادی پیدا می‌کند. به عنوان نمونه یکی از فیلترهای تایید معامله، بالا ماندن قیمت پس از گذشت سه روز از تقاطع صعودی است. در صورتی که پس از عبور خط مکدی از خط سیگنال، این روند سه روز حفظ شود، آنگاه می‌توان از تغییر روند بازار مطمئن گردید و وارد پوزیشن خرید شد.
همچنین می‌توان هر سه روش معاملاتی با استفاده از اندیکاتور macd را با هم ترکیب کرد و یک سیستم دقیق‌تر برای انجام معاملات به وجود آورد. مثلا بهتر است در صورت رؤیت واگرایی منتظر دریافت تاییدیه تقاطع خطوط سیگنال و مکدی برای دریافت تایید صعود یا نزول قیمت باشیم. استفاده از این تاییدیه‌ها احتمال اثرگذاری سیگنال‌های کاذب را کم می‌کند اما از طرفی همین کاهش ریسک پذیری ممکن است باعث کاهش سود در معاملات شود.
چه اندیکاتوری برای انجام معامله مطمئن‌تر است؟
در واقع هیچ اندیکاتوری نسبت به سایرین برتری چشمگیری ندارد. نکته‌ای که ممکن است در نهایت باعث ایجاد تفاوت در نتیجه تحلیل‌ها و معاملات شود، به استفاده به جا از اندیکاتورها ارتباط دارد. هر اندیکاتور یک ابزار کمکی برای تحلیل نمودار است و به خودی‌خود نمی‌تواند به شما سیگنال مناسبی بدهد. بسیاری از تریدرها در شرایط نامناسب و یا به اشتباه از انواع اندیکاتورها استفاده می‌کنند. برای مثال هیچ‌کس برای کوبیدن میخ از پیچ‌گوشتی استفاده نمی‌کند و ابزار مناسب این‌کار چکش است، قطعا اگر از پیچ‌گوشتی استفاده کنیم، نتیجه مطلوب را دریافت نخواهیم کرد.
نکته اصلی، استفاده از ابزارهای درست در موقعیت مناسب است. اندیکاتورهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال نیز از این قاعده مستثنی نیستند. مهم‌ترین نکته پیش از استفاده از اندیکاتورها و انجام هر معامله‌ای رصد شرایط کلی بازار و اخبار پیرامون سهام مدنظر است. باید بدانیم که بازار در یک فاز خنثی است یا در آستانه یک شوک و یا ایجاد یک روند طبیعی است؟ پس از اطمینان از شرایط بازار است که می‌توان از یک اندیکاتور مناسب مانند اندیکاتور macd استفاده کرد.
ضمنا، هیچ اندیکاتوری سیگنال‌های معاملاتی مستقل و کاملی را به ما نشان نمی‌دهد و فقط می‌تواند نشانه‌های نموداری خاصی که از دید ما پنهان است را به ما نمایان کند. قطعا این ابزار تصمیم‌گیری در معامله و تحلیل را آسان‌تر می‌کند، اما شما نباید تمام معامله خود را بر اساس یک سیگنال مبتنی بر اندیکاتورها انجام دهید. بنابراین همواره به خاطر داشته باشید که بهترین استفاده از اندیکاتورها، دریافت تاییدیه برای ورود یا خروج از بازار است.
نکاتی در خصوص اندیکاتور MACD :
- اگر خط مکدی بالاتر از خط میانی باشد، سیگنال گاوی یا صعودی است.
- برخورد خط مکدی از سمت پایین با خط سیگنال، می‌تواند تاییدیه‌ای در جهت صعود بازار باشد و صرفا با رؤیت این اتفاق نباید وارد پوزیشن خرید شد.
- برخورد خط مکدی با خط سیگنال از سمت بالا، به صورتی که خط سیگنال به طور واضح بالاتر از آن قرار گیرد، می‌تواند تاییدیه‌ای برای ریزش قیمت باشد، اگرچه برای اطمینان بهتر است از سایر اندیکاتورها نیز بهره ببریم.
- پایین‌تر بودن خط مکدی نسبت به خط سیگنال نشان‌دهنده نزول بازار است و فرد می‌تواند بر اساس سایر تحلیل‌های خود در صورت لزوم از بازار خارج شود.
- اگر در اندیکاتور macd، خط مکدی پس از رخ دادن یک اصلاح کوتاه مدت در بازار بتواند در طی یک روند مثبت خط سیگنال خود را منقطع کند و از آن بالاتر برود، می‌تواند نشان‌دهنده یک روند مثبت مداوم باشد. البته بهتر است در این شرایط پیش از ورود به بازار آن را به مدت چند روز رصد کنیم.
