اگر تا به حال با DeFi درگیر شده باشید ، مطمئناً این اصطلاح ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss را شنیده اید. ضرر ناپایدار زمانی اتفاق می افتد که قیمت توکن های شما نسبت به زمانی که آن ها را در استخر واریز کرده اید تغییر کند. هرچه این تغییر بزرگتر باشد ، ضرر بیشتر است.
پروتکل های DeFi مانند Uniswap ، SushiSwap یا PancakeSwap شاهد انفجار حجم و نقدینگی بوده اند. این پروتکل های نقدینگی اساساً به هر کسی که سرمایه داشته باشد این امکان را می دهد که بازارساز شود و کارمزد معاملات را از آن خود کند. دموکراتیزه کردن ( غیرمتمرکز کردن) فرآیند بازارسازی بسیاری از فعالیت های اقتصادی بدون اصطکاک را در فضای ارز رمزنگاری شده فعال کرده است.
بنابراین ، اگر بخواهید نقدینگی این پلتفرم ها را تأمین کنید ، باید چه نکاتی توجه کنید؟ در این مقاله ، ما مفهوم ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) را مورد بحث قرار می دهیم و نحوه محاسبه زیان ناپایدار را بررسی می کنیم. پس خواندن این مطلب را از دست ندهید.
فهرست عناوین مقاله
ضرر ناپایدار چیست؟
ضرر ناپایدار زمانی رخ می دهد که شما مقداری نقدینگی را به یک مجموعه نقدینگی ارائه می دهید و قیمت دارایی های سپرده گذاری شده شما در مقایسه با زمان سپرده گذاری تغییر می کند. هرچه این تغییر بزرگتر باشد ، بیشتر در معرض ضرر های ناپایدار قرار می گیرید. در این مورد ، ضرر به معنای ارزش دلار کمتر در زمان برداشت نسبت به زمان سپرده گذاری است.
استخر هایی که دارای دارایی های کمتری هستند، در محدوده قیمت نسبتاً کمی باقی می مانند و کمتر در معرض زیان دائمی قرار می گیرند. به عنوان مثال ، استیبل کوین ها (Stablecoins) یا نسخه های مختلف توکن های رپدشده (Wrapped Token) ، در محدوده قیمتی نسبتاً محدودی باقی می مانند. در این مورد ، ریسک پایین تری برای از دست دادن دائمی برای وجوه تامین کنندگان نقدینگی (LP) وجود دارد.
بنابراین چرا ارائه دهندگان نقدینگی همچنان در صورت مواجهه با زیان احتمالی این نقدینگی را تأمین می کنند؟ خب ، می توان گفت که همچنان می توان با هزینه های معاملاتی این ضرر ها را خنثی کرد. در حقیقت ، حتی استخر های Uniswap که کاملاً در معرض ضرر ناپایدار قرار دارند ، می توانند به لطف کارمزد های معاملاتی سودآور باشند.
Uniswap برای هر معامله ای مستقیماً به تامین کنندگان نقدینگی، 0.3 درصد سود ارائه می کند. اگر حجم معاملات زیادی در یک مجموعه معین اتفاق بیفتد، تأمین نقدینگی می تواند سودآور باشد و ضرر ها را جبران کند. حتی اگر این استخر ها به شدت در معرض زیان دائمی قرار گیرد. با این حال بستگی به پروتکل، مجموعه خاص، دارایی های واریز شده و حتی شرایط گسترده تر بازار دارد.
ضرر ناپایدار چگونه اتفاق می افتد؟
بیایید یک مثال را بررسی کنیم که چگونه ضرر ناگهانی برای تامین کننده نقدینگی اتفاق می افتد.
آلیس 1 ETH و 100 استیبل کوین DAI را در استخر نقدینگی سپرده گذاری می کند. در این بازار ساز خودکار خاص (AMM) ، جفت توکن سپرده شده باید دارای ارزش معادل باشد. این بدان معناست که قیمت ETH در زمان سپرده گذاری 100 DAI است. این همچنین بدان معنی است که ارزش دلاری سپرده آلیس در زمان سپرده گذاری 200 دلار است.
علاوه بر این ، در مجموع 10 ETH و 1000 DAI در استخر وجود دارد که توسط LP های دیگر مانند Alice تأمین مالی می شود. بنابراین ، آلیس 10 share از سهام را دارد و نقدینگی کل 10،000 است.
فرض کنید قیمت ETH به 400 DAI افزایش می یابد. در حالی که این اتفاق می افتد ، معامله گران آربیتراژ DAI را به استخر اضافه کرده و ETH را از آن حذف می کنند تا زمانی که این نسبت قیمت فعلی را عادی کند. به یاد داشته باشید، AMM ها دفتر سفارش ندارند. آنچه قیمت دارایی های موجود در استخر را تعیین می کند، نسبت بین آن ها در استخر است . در حالی که نقدینگی در استخر ثابت است (10000) ، نسبت دارایی های موجود در آن تغییر می کند.
اگر ETH در حال حاضر برابر با 400 DAI باشد ، نسبت بین مقدار ETH و میزان DAI در استخر تغییر کرده است. در حال حاضر به لطف کار معامله گران آربیتراژ، 5 ETH و 2000 DAI در استخر وجود دارد.
در نهایت ، آلیس تصمیم می گیرد وجوه خود را برداشت کند. همانطور که می دانید، او دارای 10 درصد سهم از استخر است. در نتیجه ، او می تواند 0.5 ETH و 200 DAI و جمعا 400 دلار آمریکا را برداشت کند. او از زمان واریز توکن های خود به ارزش 200 دلار سود های خوبی به دست آورد. اما صبر کنید ، اگر او به سادگی 1 ETH و 100 DAI خود را در دست داشت ، چه اتفاقی می افتاد؟ ارزش دلاری ترکیبی این دارایی ها در حال حاضر 500 دلار است.
ما می توانیم ببینیم که آلیس بهتر بود هودل (Hodl) انجام دهد تا اینکه به مخزن نقدینگی واریز کند. این همان چیزی است که ما آن را زیان ناپایدار می نامیم. در این مورد ، ضرر آلیس چندان قابل توجه نبود؛ زیرا سپرده اولیه مبلغ نسبتاً کمی بود. با این حال ، به خاطر داشته باشید که ضرر ناپایدار می تواند منجر به ضرر های بزرگ (از جمله از دست دادن بخش قابل توجهی از سپرده اولیه) شود.
با این اوصاف ، در مثال بالا، آلیس به طور کامل هزینه معاملاتی را که برای تأمین نقدینگی به دست می آورد نادیده می گیرد. در بسیاری از موارد ، سود های به دست آمده ضرر ها را خنثی می کند و با این وجود تأمین نقدینگی سودآور است. ولی با این همه ، قبل از ارائه نقدینگی به پروتکل DeFi ، درک ضرر ناپایدار دیفای بسیار مهم است.
نحوه برآورد ضرر ناپایدار
بنابراین زیان ناپایدار رخ می دهد که قیمت دارایی های موجود در استخر تغییر کند. اما این ضرر دقیقاً چقدر است؟ ما می توانیم این را روی یک نمودار ترسیم کنیم. توجه داشته باشید که این نمودار هزینه های دریافت شده برای تامین نقدینگی را در نظر نمی گیرد.
در اینجا خلاصه ای از آنچه نمودار در مورد ضرر و هودل به ما می گوید ، آمده است:
- تغییر ۱/۲۵ برابری قیمت = ۰/۶ درصد ضرر
- تغییر ۱/۵ برابری قیمت = ۲ درصد ضرر
- تغییر ۱/۷۵ برابری قیمت = ۳/۸ درصد ضرر
- تغییر ۲ برابری قیمت = ۵/۷ درصد ضرر
- تغییر ۳ برابری قیمت = ۱۳/۴ درصد ضرر
- تغییر ۴ برابری قیمت = ۲۰ درصد ضرر
- تغییر ۵ برابری قیمت = ۲۵/۵ درصد ضرر
*نکته مهمی که وجود دارد این است که شما نیز باید درک کنید که ضرر ناپایدار بدون توجه به جهت قیمت تغییر می کند و تنها چیزی که زیان ناپایدار به آن اهمیت می دهد نسبت قیمت در مقایسه با زمان سپرده گذاری است.
ریسک های موجود در تامین نقدینگی در AMM
در حقیقت، ضرر ناپایدار مسئله بزرگ و عجیبی نیست. به این دلیل ضرر ناپایدار نامیده می شود چون زیان ها تنها زمانی محقق می شوند که شما کوین های خود را از استخر نقدینگی خارج کنید. اما در آن نقطه، ضرر ها بسیار ناپایدار می شوند. سود هایی که به دست می آورید ممکن است بتواند این ضررها را جبران کند.
هنگام واریز وجوه خود به بازارساز های خودکار ، خیلی حواستان را جمع کنید. همانطور که گفته شد، برخی از استخر های نقدینگی بسیار بیشتر از سایرین در معرض زیان ناپایدار قرار دارند. به عنوان یک قاعده ساده، هرچه دارایی های ناپایدار بیشتر باشد ، احتمال اینکه در معرض ضرر ناپایدار قرار بگیرید بیشتر است. همچنین بهتر است مقدار کمی را برای شروع واریز کنید. به این ترتیب ، می توانید پیش از معامله مبلغ قابل توجهی پول ، بازدهی تقریبی خود را دریافت کنید.
نکته آخر این است که به دنبال AMM های آزمایش شده و بیشتری باشید. DeFi این امکان را برای همه فراهم می کند که بازارساز موجود را فورک کرده و تغییرات کوچکی به آن اضافه کنند. با این حال، ممکن است این کار شما را در معرض اشکالات خاصی قرار دهد. حتی امکان دارد به طور بالقوه وجوه شما برای همیشه در AMM گیر کند. اگر یک استخر نقدینگی به شما پیشنهاد بازدهی غیرمعمول و بالایی را بدهد ، احتمالاً یک جای کار می لنگد و معامله ای وجود دارد که ریسک های مربوط به آن نیز بیشتر است.
سخن نهایی
ضرر غیر دائمی یا ناپایدار یکی از مفاهیم اساسی است که هرکسی که می خواهد نقدینگی به بازارساز ها ارائه دهد باید آن را درک کند. به طور خلاصه ، اگر قیمت دارایی های سپرده گذاری شده از زمان سپرده گذاری تغییر کند ، LP ممکن است در معرض زیان ناپایدار قرار گیرد.
منبع: academy.binance
