اگرچه اکثر معامله‌گران به دیدن نمودارهای خطی همیشگی در زندگی روزمره عادت دارند، نمودار شمعی یا کندل استیک از حدود ۳۰۰ سال قبل برای معامله‌گران کاربرد داشته و اطلاعات بیشتری نسبت به نمودار خطی ارائه می‌دهند. اما کندل چیست؟ نمودار کندل استیک چیست؟

نمودار کندل استیک یک ابزار فنی برای تجزیه و تحلیل روند‌ها، نقاط بازگشت و اصلاحات دارایی مالی است. در یک کلام، تک تک حرکات قیمت بازار را ردیابی و تحلیل می‌کند و حتی فرصت خوبی برای مطالعه روان‌شناسی شرکت‌کنندگان بازار فراهم می‌کند. کندل‌ها اگرچه در نگاه اول شبیه نمودار میله‌ای به نظر می‌رسند، جمع و جورترند و داده‌های متعدد را در بازه‌های زمانی مختلف ترکیب می‌کنند. همراه ما باشید تا به طور کامل با این ابزار تحلیل تکنیکال آشنا شویم.

• کندل چیست؟ نمودار کندل چیست؟
• تاریخچه نمودارهای کندل استیک
• کندل استیک چطور عمل می‌کند؟
• تفاوت نمودارهای کندل و نمودار میله‌ای
• الگوی نمودار کندل استیک
• چگونه نمودارهای کندل استیک را بخوانیم؟
• الگوهای محبوب کندل استیک صعودی
• الگوهای محبوب کندل استیک نزولی
• دیگر الگوهای محبوب کندل استیک
• کلام آخر

کندل چیست؟ نمودار کندل چیست؟

کندل یک نوار منفرد در نمودار قیمت دارایی است که حرکت بازار را در یک نگاه به معامله‌گران نشان می‌دهد. فرقی نمی‌کند کندل دارایی در بازار ارز دیجیتال و بورس تفاوتی ندارند، چراکه از اجزای مشابهی تشکیل می‌شوند و تحلیل مشابهی دارند.

به‌طور کلی هر کندل قیمت باز شدن، بسته شدن، قیمت بالا و پایین را در یک دوره زمانی مشخص نشان می‌دهد. الگوهایی که در نمودارهای کندل استیک ظاهر می‌شوند، به معامله‌گران کمک می‌کنند حرکات قبلی بازار را تحلیل و حرکات بعدی را پیش بینی نمایند.

یک نکته جالب در مورد نمودارهای کندل استیک این است که بسته به انتظارات معامله‌گر، در تایم فریم‌های مختلف تنظیم می‌شود و اطلاعات لازم را ارائه می‌کند. این کندل‌ها از یک دقیقه تا یک ماه قابل تنظیم هستند و وضعیت معاملاتی دارایی موردنظر را در این بازه‌ها نمایش می‌دهند.

معامله‌گران کوتاه‌مدت زمان که با هدف ترید وارد بازارهای ارز دیجیتال یا بورس می‌شوند، تمایل دارند روی کندل‌ها با بازه زمانی پایین‌تر تمرکز کنند.

تاریخچه نمودارهای کندل استیک

نمودار کندل در قرن هجدهم توسط یک تاجر ژاپنی به اسم Munehisa Homma معرفی شد. مهارت معاملاتی این تاجر در بازارهای برنج مثال‌زدنی بود. گویا روش معامله کندل استیکی که او ابدا کرد، در طول دوره‌های مختلف اصلاح و تنظیم شد تا در بازارهای مالی فعلی کاربرد بیشتری داشته باشد.

استیون نیسون در کتاب « تکنیک‌های نمودار کندل ژاپنی»، کندل‌ها را به دنیای غرب معرفی کرد. امروز این کندل‌ها جزو اصلی هر پلتفرم معاملاتی و برنامه‌های ترسیم نمودار محسوب می‌شوند. چون از طرقی عمق اطلاعات و سادگی اجزاء، نمودارهای کندل استیک را به یکی از ابزارهای مورد علاقه معامله‌گران تبدیل کرده و از طرف دیگر امکان زنجیره‌ای کردن بسیاری از کندل‌ها برای نشان دادن یک الگوی زیربنایی، آن را به ابزاری قانع‌کننده در تفسیر تاریخچه و پیش‌بینی‌های پرایس اکشن تبدیل می‌کند.

کندل استیک چطور عمل می‌کند؟

اما ببینیم نحوه عملکرد کندل چیست؟

کندل‌ها با نمایش گرافیکی عرضه و تقاضا در هر دوره زمانی، در مقایسه با نمودارهای میله‌ای اطلاعات دقیق‌تر و دقیق‌تری درباره تغییرات قیمت ارائه می‌دهند. بدنه کندل‌ها فاصله بین باز و بسته شدن قیمت دارایی را نشان می‌دهد و سایه‌های بالایی و پایینی نشانگر فاصله قیمت و دوره معاملاتی هستند.

قیمت پایانی دارایی مورد معامله، صعودی یا نزولی بودن کندل استیک را تعیین می‌کند. اگر کندلی با قیمتی بالاتر از قیمت OPEN بسته شود، معمولاً بدنه کندل توخالی یا به رنگ سفید در می‌آید. اما اگر دارایی با قیمت کمتری نسبت به بازه زمانی OPEN بسته شود، بدنه کندل توپر یا سیاه رنگ خواهد بود.

قیمت بسته شدن در قسمت پایین بدنه و قیمت باز شدن در قسمت بالایی قرار دارد. البته این رنگ‌ها در نمودارهای مدرن با رنگ‌های قرمز، سبز و آبی جایگزین می‌شوند. معامله‌گران می‌توانند هنگام استفاده از پلتفرم‌های معاملات الکترونیکی، رنگ‌ها را به دل‌خواه خود انتخاب کنند.

این کندل‌ها ادامه روند، شروع بازگشت روند یا تایید بازگشت را به معامله‌گر خبر می‌دهند.

تفاوت نمودارهای کندل و نمودار میله‌ای

کندل‌ها و نمودارهای میله‌ای هر دو اطلاعات مشابهی در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند؛ فقط قالب‌های گرافیکی متفاوتی دارند. کندل‌ها بصری‌ترند و تصویر واضح‌تری از عملکرد قیمت در اختیار معامله‌گر می‌گذارند. مشاهده نیروهای عرضه و تقاضا موثر در هر دوره زمانی در این نمودارها راحت‌تر است. یک تفاوت دیگر ساختار کندل‌هاست که نواحی بالا و پایین آنها به‌عنوان سایه کندل شناخته می‌شود.. این سایه‌ها به‌علاوه طول بدنه کندل از شاخص‌های مهم عملکرد قیمت محسوب می‌شوند.

الگوی نمودار کندل استیک

کندل ها حرکت قیمت را در یک دوره زمانی مشخص نشان می‌دهند. هر کندل نشان‌دهنده تغییرات قیمت در واحد زمان است. این واحد زمانی به سلیقه معامله‌گر می‌تواند ۵ دقیقه، ۱۵ دقیقه یا چند روز باشد. اما چیزی که باید در مورد آنها دانست، محبوبیت استفاده از آنها در تحلیل تکنیکال است. معامله‌گران از این نمودارها برای شناسایی الگوهای حرکات قیمت، تعیین جهت روند قیمت، نقطه شکست یا برگشت و تصمیم‌گیری در مورد حرکتشان استفاده می کنند.

هر کندل داستانی از رویارویی بین گاوها و خرس ها، خریداران و فروشندگان، عرضه و تقاضا، ترس و طمع را روایت می‌کند. به خاطر داشته باشید که اکثر الگوهای کندل به یک تایید محکم بر اساس کندل‌های قبلی و بعدی نیاز دارند. بسیاری از تازه‌کارها این اشتباه را مرتکب می‌شوند که زمینه قبلی کندل را در نظر نمی‌گیرند و طبیعتا اطلاعات دقیقی دریافت نمی‌کنند.

برای مثال اگر کندل چکشی پس از سه شمع نزولی تشکیل شود، نشان‌دهنده تسلیم کوتاه مدت است، در حالی که اگر روی کندل‌های جانبی تخت (flat sideways candles) تشکیل شود،‌ اساسا بی‌فایده است و معنای خاصی ندارد. بنابراین اولین قدم برای درک مکانیک الگوهای نمودار کندل استیک، درک داستانی است که هر یک از این کندل‌ها روایت می‌کنند.

الگوهای کندل استیک پیوسته در شکل‌های مختلف در بازار تکرار می‌شوند و احساسات بازار را به‌خوبی برای معامله‌گر روشن می‌کنند. برای دستیابی به بهترین نتایج ممکن، بهتر است از آنها در کنار سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال استفاده نمایید.

چگونه نمودارهای کندل استیک را بخوانیم؟

همان‌طور که اشاره کردیم، هر کندل از سه قسمت سایه بالایی، پایینی و بدنه‌ای به رنگ سبز یا قرمز تشکیل می‌شود و وضعیت قیمت در یک دوره زمانی را نشان می‌دهد. در واقع داده‌های کندل استیک معاملات انجام شده در یک دوره زمانی را خلاصه می‌کنند. برای مثال یک کندل ۵ دقیقه‌ای نشانگر وضعیت ۵ دقیقه معاملاتی بازار است.

هر کندل از سه بخش اصلی تشکیل می‌شود:

• بدنه کندل: میله اصلی و میانی کندل که بدنه نامیده می‌شود و لبه‌های بالا و پایین بدنه قیمت‌های باز و بسته شدن را نشان می‌دهند.
• فتیله بالایی: فتیله بالایی از لبه بالایی بدنه به سمت بالا امتداد می‌یابد. طول این فیتیله دامنه حرکت قیمت را نشان می‌دهد که به بالاترین قیمت آن روز ختم می‌شود.
• فتیله پایینی: مانند فتیله بالایی، از لبه پایین بدنه به سمت پایین کشیده می‌شود. هر چه این فتیله طولانی‌تر باشد، قیمت‌ها در جهت نزولی نوسان بیشتری داشته و به پایین‌ترین قیمت در آن روز ختم می‌شوند.

در هر کندل چهار نقطه داده وجود دارد: Open، Close، High و Low.

Open یا قیمت باز شدن، اولین معامله برای یک دوره خاص و Close یا بسته شدن، آخرین معامله در همان دوره است. فاصله میان قیمت‌های باز و بسته‌شدن، بدنه شمع است. به همین ترتیب نقطه High بالاترین قیمت معاملاتی دارایی در آن بازه و Low پایین‌ترین قیمت معاملاتی در همان دوره زمانی مشخص است.

High نشان دهنده یک خط عمودی است که از بالای بدنه کندل تا بالاترین قیمت به نام سایه، دم یا فیتیله امتداد دارد. ارتفاع هر کندل، چه با نوک فتیله بسته شود، چه با ضلع بالایی بدنه، نشان‌دهنده حداکثر تلاش خریداران بازار است. اگر تایم فریم کندل روزانه باشد، به این معنی است که خریداران نتوانستند در آن روز قیمت دارایی را اندکی بالاتر ببرند. چرا؟ دو علت وجود دارد:

• ممکن است حاکی از یک سطح مقاومت کوتاه‌مدت باشد که برای بالا رفتن قیمت باید شکسته شود.
• برای آنکه تقاضای کافی برای عبور از این مقاومت ایجاد شود، ممکن است نیاز باشد که قیمت دارایی با Low پایین‌تری تثبیت شود تا حجم بیشتری از دارایی انباشته شود.

Low کندل نشانگر سایه یا دم پایینی است که با یک خط عمودی که از بدنه به سمت پایین نشان داده می‌شود. همانطور که High نشان‌دهنده قدرت خریداران است، Low نیز از تسلط خرس‌ها یا فروشندگان بازار خبر می‌دهد. کمترین قیمت کندل معادل میزان قدرت خرس‌ها در آن جلسه معاملاتی است. چرا؟ باز هم دو دلیل وجود دارد:

• ممکن است حاکی از سطح حمایت کوتاه‌مدت باشد که طی آن خریداران بازار موفق به توقف حرکت نزولی شده‌اند.
• برای حرکت قیمت به سمت پایین‌تر، ممکن است نیاز باشد که عرضه بیشتری با قیمت‌های بالاتر وارد بازار شود.

اگر نقطه Close بالاتر از Open قرار گیرد، بدنه کندل سبزرنگ و نشانگر سود خالص است. اما اگر نقطه Open بالاتر از Close قرار گیرد، بدنه کندل قرمز می‌شود و کاهش قیمت خالص را نشان می‌دهد.

الگوهای محبوب کندل استیک صعودی

سه مورد از رایج‌ترین الگوهای کندل استیک صعودی عبارت‌اند از:

• الگوی کندل استیک ستاره صبحگاهی – سه کندلی: یک کندل قرمزرنگ با بدنه طولانی که به‌دنبال آن یک کندل قرمز رنگ با بدنه کوتاه و بعد یک کندل سبزرنگ با بدنه طولانی دیده می‌شود و از تغییر حرکت نزولی به صعودی خبر می‌دهد.
• الگوی کندل استیک چکشی: یک کندل کوتاه با فتیله بلند رو به پایین که در انتهای یک الگوی نزولی قرار می گیرد و نشان می دهد که علیرغم فشار نزولی، قیمت حرکت صعودی را آغاز می‌کند.
• الگوی کندل استیک سه سرباز سفید: سه کندل بلند سبز رنگ با فتیله‌های کوتاه (مربوط به سه روز متوالی) که نشان می‌دهد که قیمت‌های باز و بسته‌شدن هر روز به تدریج بالاتر می‌روند.

الگوهای محبوب کندل استیک نزولی

سه مورد از رایج‌ترین الگوهای کندل استیک نزولی عبارت‌اند از:

• الگوی کندل استیک ستاره شامگاهی: یک کندل سبزرنگ با بدنه بلند که به دنبال آن یک کندل کوتاه سبز و بعد یک کندل قرمز با بدنه بلند قرار می‌گیرد و سوئیچ نزولی حرکت قیمت را نشان می‌دهد. این الگو دقیقا برعکس الگوی ستاره صبحگاهی است.
• الگوی کندل استیک مرد دارآویز: یک کندل سبز با بدنه بلند و به دنبال آن یک کندل قرمزرنگ کوتاه با یک فتیله بلند رو به پایین. این کندل در بالای یک روند صعودی ظاهر می‌شود و درست برعکس الگوی چکشی، نشان می‌دهد که یک روند نزولی در حال شکل‌گیری است.
• الگوی کندل استیک سه کلاغ سیاه: سه کندل قرمز رنگ بلند با فتیله‌های کوچک (مربوط به سه روز متوالی) که نشان می‌دهد قیمت‌های باز و بسته شدن هر روز به تدریج کاهش می‌یابند.

دیگر الگوهای محبوب کندل استیک

این الگوهای کندل ادامه روند فعلی را نشان می‌دهد. شرایطی که کنترل بازار نه دست خرس‌هاست، نه دست گاوها:

• الگوهای کندل استیک دوجی: وقتی کندل‌ها حالت متقاطع در نمودار تشکیل می‌دهند، به این معنی است که قیمت‌های باز و بسته شدن تقریباً به یکدیگر رسیده و برابر شده‌اند. این یعنی قیمت‌ها بیش از حد نزولی یا صعودی نیستند.
• الگوهای کندل استیک اسپینینگ تاپ: دو کندل کوتاه (سبز و قرمز) با فتیله‌های برابر (بالا یا پایین) نشان می‌دهد که قیمت دارایی در حال حاضر صعودی یا نزولی نیست.
• الگوی کندل استیک سه‌گانه نزولی: سه کندل سبز رنگ کوچک مابین دو کندل قرمز رنگ بلند از ناتوانی خریداران در برابر فروشندگان خبر می‌دهد.
• الگوی کندل استیک سه‌گانه صعودی: سه کندل قرمز رنگ بین دو کندل سبز رنگ از ناتوانی فروشندگان در برابر خریداران خبر می‌دهد.

کلام آخر

در این مقاله با نمودارهای شمعدانی یا کندل آشنا شدیم. فهمیدیم کندل چیست، چه اجزایی دارد، چطور باید آن را بخوانیم و با محبوب‌ترین انواع الگوهای کندل استیک آشنا شدیم. با این حال باید بدانید که الگوهای کندل استیک به تنهایی نمی‌توانند حرکات آینده قیمت را پیش‌بینی کنند. وظیفه آنها ارائه بینش‌هایی در مورد روش‌های حرکت بازار است که به شما عزیزان کمک می‌کند هنگام معامله تصمیمات بهتری بگیرید. هرچه بیشتر درباره این نمودار و الگوهای مختلف آن بدانید، با تحلیل بهتر داده‌های این نمودارها، معاملات موفقیت آمیز و سودمنتری برای خود رقم می‌زنید.

اگر شما عزیزان اطلاعات بیشتری درباره کندل‌ها و عملکرد آنها روی نمودار دارید، منتظر شنیدن نظرات شما عزیزان هستیم.